♪ “မိုဘိုင္းဖုန္း ဘက္ထရီေခတ္သစ္ဆီသို႔” ♫

မိုဘိုင္းဖုန္းတစ္လံုးထဲက ဘက္ထရီဟာ ဘယ္ေလာက္အထိအားႀကီးအင္ႀကီး ရွိႏိုင္သလဲ။ 6020 mAh အထိ အမ်ားဆံုးရွိႏိုင္ပါတယ္။ ၅.၅ လက္မအရြယ္ Gionee ဖုန္းမွာထည့္ထားတာပါ။ သူ႕ထက္အား ေကာင္းေအာင္ 7000 mAh အထိ ဘက္ထရီအားႀကီးႀကီး ထည့္ေပးတဲ့ ဟန္းဆက္တခ်ဳိ႕ကိုေတာင္ ေတြ႕လာရၿပီ။ ကံေကာင္းတာက ဘက္ထရီ အားႀကီးႀကီး ထည့္ေပးထားတဲ့ အတြက္ တစ္ေန႔ကို အင္တာနက္ ေျခာက္နာရီသံုးမယ္ဆိုရင္ standby အတြက္ ဘာအတြက္ခ်န္ၿပီး ႏွစ္ရက္ အသံုးခံမယ္။ ေႏြရာသီေက်ာင္းပိတ္ရက္ အြန္လိုင္းဂိမ္းအေဆာ့သန္လုိ႔ တစ္ေနကုန္မထတမ္း ေဆာ့မယ္ဆိုရင္ 6020 mAh ဘက္ထရီလည္း အိပ္ခါနီးမွာ ၂၀% ေအာက္ေလာက္ပဲ က်န္ပါမယ္။ ကံဆိုးတာက အားႀကီးႀကီး ဘက္ထရီေတြဟာ ျဖဳတ္လို႔မရတဲ့ အေသထိုင္ ဘက္ထရီေတြပါ။ Service Centre က ျဖဳတ္ၿပီး ဘက္ထရီသစ္ထည့္ေပးမွ အဆင္ေျပပါတယ္။ ဘက္ထရီ အသံုးအစားၾကမ္းလို႔ မၾကာခဏအားသြင္းရင္ Charge cycle ျမန္ျမန္ျပည့္ၿပီး ဘက္ထရီပ်က္ႏိုင္တယ္။ အားသြင္း မၾကာခဏ လြန္ၿပီးလည္း ဘက္ထရီပ်က္ႏိုင္ပါတယ္။ေျပာခ်င္တာက ဘက္ထရီအားႀကီး ႀကီးဟာ အသံုးခံတယ္ဆိုေပမယ့္ ဟန္းဆက္အသံုးၾကမ္းသူ၊ အင္တာနက္ အသံုးၾကမ္းသူေတြအတြက္ ဘက္ထရီျပႆနာဟာ ရွိၿမဲရွိေနတယ္ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းပါ။ ၂၀၁၇ ထဲအေရာက္မွာ ဆိုးလာတာက ကုမၸဏီ အေတာ္မ်ား မ်ားဟာ ကိုယ္က်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္ေရးအတြက္ အေသထိုင္ ဘက္ထရီ ေတြသံုးလာတာပါ။ ၿပီးေတာ့ ကုမၸဏီ ေတြဟာ ႏွစ္ႏွစ္တစ္ႀကိမ္ ဟန္းဆက္ ေမာ္ဒယ္အသစ္ထုတ္တယ္။ ကိုယ္က ဖုန္းသံုးတာ႐ိုေသလို႔ ဟန္းဆက္က ၂ ႏွစ္ခံတယ္ ဆိုဦးေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္ ဘက္ထရီစာအပိုရဖို႔ သိပ္မလြယ္ဘူး။ ရွိဦးေတာ့ အားမသြင္းတာ သက္တမ္းၾကာေနတဲ့ ဘက္ထရီက လတ္လတ္ ဆတ္ဆတ္ ဘက္ထရီလို အားမေကာင္းႏိုင္ဘူး။

လစ္သီယမ္အုိင္းယြန္းဘက္ထရီေတြနဲ႔ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြကို လည္ပတ္တာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုေက်ာ္ရွိပါၿပီ။ သာမန္အဆင့္ ဘက္ထရီေတြအတြက္ 500 charge cycle နဲ႔ အဆင့္ျမင့္ ဘက္ထရီ ေတြအတြက္ 1000 charge cycle ကို အခုထိ မေက်ာ္လႊားႏိုင္ေသးတဲ့ အခက္အခဲလည္းရွိတယ္။မိုဘိုင္းဖုန္းေတြဟာ ေပၚဦးေပၚဖ်ားကထက္ OS အရြယ္အစားႀကီးလာတယ္။ ဖုန္းေပၚမွာသံုးတဲ့ App ေတြက ပိုပိုၿပီးမ်ား လာတယ္။ 4G ရၿပီး အင္တာနက္အျမန္ႏႈန္း အသင့္ အတင့္ေကာင္းလာလို႔ အင္တာနက္ေတြလည္း အရမ္းသံုးတယ္။ ေရွ႕ ေလွ်ာက္ မိုဘိုင္းဖုန္းဘက္ထရီကို ဒီအတိုင္းထားလို႔ မျဖစ္ေတာ့ဘူးဆိုၿပီး ပညာရွင္ေတြ စဥ္းစားလာပါတယ္။ ျပင္လို႔ရသေလာက္ လည္းျပင္ပါတယ္။ အားသြင္းစနစ္ ကို ပိုၿပီးစိတ္ခ်ရေအာင္လုပ္လာတယ္။ ေဘးကင္းကင္းနဲ႔ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အားသြင္းစနစ္ကို ပိုၿပီးစိတ္ခ်ရ ေအာင္ လုပ္လာတယ္။ ေဘးကင္းကင္းနဲ႔ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အားသြင္းႏိုင္ေအာင္ လုပ္လာတယ္။ ၂၀၁၈ ထဲေရာက္ရင္ မိနစ္ ၂၀ အားသြင္း႐ံုနဲ႔ အားျပည့္တဲ့ မိုဘိုင္းဖုန္းေတြ ေတြ႕လာရမယ္။ OS နဲ႔ ေနရာေတြကလည္း version ျမင့္လာေလ ပါ၀ါအစားနည္းေလဆိုတာ ျဖစ္ေအာင္လုပ္လာပါတယ္။ Wi-fi မွာ ပါ၀ါအစား အရမ္းနည္းေအာင္ လုပ္ေန ၿပီ။ Bluetooth ေတြ ပါ၀ါအစား နည္းေအာင္ လုပ္ထားတာေတာ့ၾကာၿပီ။
ဘယ္လိုပဲက်န္တဲ့အခ်က္ေတြ ျပဳျပင္ျပဳျပင္ ဘက္ထရီရဲ႕ သေဘာသဘာ၀ကို မျပဳျပင္ႏိုင္ေသးပါဘူး။ လစ္သီယမ္အိုင္း ယြန္း ဘက္ထရီေတြဟာ ကြန္ပ်ဴတာ နဲ႔ မိုဘိုင္းဖုန္းမွာတင္ စက္ဘီး၊ ေမာ္ေတာ္ဆိုင္ကယ္နဲ႔ ေမာ္ေတာ္ကားေတြ ေပၚအထိ ေရာက္ လာတာမို႔ သူ႕ကိုအရြယ္ေသးေသးနဲ႔ ဒီထက္အားေကာင္း ေအာင္ လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။ ဟန္းဆက္ကို လူေတြက ၂ ႏွစ္တစ္ခါ လဲကာ ကိုင္ေကာင္းကိုင္ၾကမွာျဖစ္ေပမယ့္ လစ္သီယမ္အိုင္းယြန္း ဘက္ထရီ သံုးထား တဲ့ ကားေတြကို ၂ ႏွစ္တစ္ခါ အသစ္၀ယ္သံုးဖို႔ဟာ မလြယ္ပါဘူး။

ေလာေလာဆယ္မွာ လစ္သီယမ္အိုင္းယြန္းဘက္ထရီေတြက ဘယ္ေနရာမွာ သံုးသံုး ပ်မ္းမွ်အားသြင္းႀကိမ္ေရ ၈၀၀ ထိ အေကာင္းဆံုးရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘက္ထရီက ၂ ႏွစ္ဆိုရင္ သက္တမ္းကုန္ၿပီ။ လစ္သီယမ္အိုင္းယြန္းဘက္ထရီ ကို ဆက္သံုးေနသေရြ႕ ဒီအေျခအေနကို ေက်ာ္လႊားႏိုင္ဖို႔ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ material ပိုင္းကို လံုးလံုးလ်ားလ်ား ေျပာင္းလဲဖို႔ စဥ္းစားလာရ ပါတယ္။
Material ပိုင္းေျပာင္းတာေတာ့မွန္တယ္။ လစ္သီယမ္အိုင္းယြန္း ဘက္ထရီ ထက္ စြမ္းေဆာင္ရည္က်သြားလို႔လည္း မျဖစ္ဘူး။ အသစ္ေပၚလာမယ့္ ဘက္ထရီေတြဟာ အရင္မ်ဳိးဆက္ေဟာင္း ထက္ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ေစ်းႏႈန္း သက္သာရမယ္။ စြမ္းေဆာင္ ရည္ပိုေကာင္းရမယ္။ Charge Cycle ပိုၿပီး မ်ားမ်ားသံုးႏိုင္ရမယ္။ သိုေလွာင္အား ပိုေကာင္းလာရင္ေတာင္ ဘက္ထရီ အရြယ္အစား ပိုႀကီးမလာရဘူး။ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရမႈရွိရမယ္။ သက္ဆိုင္ရာ အရြယ္အစားမွာ လက္ခံႏိုင္ေလာက္တဲ့ သိုေလွာင္အားရွိရမယ္။ ဒီလိုေပတံ ေတြနဲ႔ တိုင္းလိုက္ေတာ့ material အေတာ္မ်ားမ်ားက အမ်ားသံုးဘက္ထရီ ျဖစ္လာဖို႔ အရည္အေသြးမမီတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ဥပမာအေနနဲ႔ lithium titamate ဘက္ထရီကိုၾကည့္ရေအာင္ သူ႕မွာ charge cycle ျမင့္တယ္။ ပါ၀ါႀကီးႀကီးနဲ႔ အခ်ိန္တိုအတြင္း အားျပည့္ေအာင္လည္း သြင္းႏိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ လစ္သီယမ္အိုင္း ယြန္းဘက္ထရီထက္ အမ်ားႀကီးေစ်းႀကီး ပါတယ္။
material ပိုင္းေျပာင္း႐ံုမကဘဲ ဘက္ထရီအတြင္းပိုင္း တည္ေဆာက္ပံုကို ေျပာင္းဖို႔လည္း စဥ္းစားရပါတယ္။ ဘက္ထရီ အတြင္းထဲမွာ အရည္မသံုးဘဲ အစိုင္အခဲ (Solid-state) အေနနဲ႔ သံုးႏိုင္ဖို႔ႀကိဳးစားပါတယ္။

ေလာေလာဆယ္သံုးေနတဲ့ လစ္သီ ယမ္အိုင္းယြန္း ဘက္ထရီေတြမွာ အတြင္းပိုင္းလွ်ပ္ကူးအရည္အေနနဲ႔ fotate material ကိုသံုးထားပါတယ္။ ဒီအရည္က အခန္႔မသင့္ရင္ ဒုကၡေပးပါတယ္။ Galaxy Note 7 ေတြက သာဓကပဲေလ။ ဒီအရည္ကို အစိုင္အခဲပိုင္းနဲ႔ အစားထိုးလိုက္ရန္ အနာဂတ္ ဘက္ထရီေတြဟာ အမ်ားႀကီးပိုၿပီး ေဘးကင္းလံုၿခံဳလာပါမယ္။ ေပါ့ပါးတဲ့ အစိုင္အခဲ material ကို သံုးမွာမို႔ ဘက္ထရီ အမ်ဳိးအစားသစ္ေတြဟာ ပိုေပါ့ပါး လာမယ့္အျပင္ ပိုၿပီးလည္း တာရွည္ခံပါမယ္။ ဘက္ထရီအမ်ဳိးအစားသစ္ ထုတ္လုပ္ဖို႔ ႀကိဳးစား ေနတဲ့ Dyson ကုမၸဏီဟာ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္တုန္းက Sakti3 ဆိုတဲ့ ဘက္ထရီကုမၸဏီကို ေဒၚလာသန္းကိုးဆယ္နဲ႔၀ယ္ၿပီး ဘက္ထရီ အမ်ဳိးအစားသစ္ေတြထုတ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။အသစ္ထြက္လာမယ့္ ဘက္ထရီအမ်ဳိးအစားေတြထဲမွာ အလားအလာေကာင္းေနတာက sodiumion ၊ lithium-sulphur နဲ႔ lithium-air ဘက္ထရီေတြျဖစ္ပါတယ္။ Sodiumion ဘက္ထရီေတြက အမ်ားသံုး ျဖစ္လာဖို႔ထက္ မဟာဓာတ္အားလိုင္းထဲကို အားျဖည့္ေပးဖို႔ ဓာတ္အားသိုေလွာင္ေပးမယ့္ ဘက္ထရီေတြမွာသံုးမယ့္ အလားအလာရွိေနပါတယ္။ သူက လစ္သီယမ္အိုင္းယြန္း ဘက္ထရီေစ်းလည္း သက္သာတယ္။ ပိုၿပီးလည္း ႀကံ့ခိုင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ energy density နည္းၿပီး ေလးလံတဲ့အတြက္ အမ်ားသံုးမျဖစ္ႏိုင္တာပါ။ အေမရိကန္ အာကာသ ေအဂ်စ္စီ NASA နဲ႔ လွ်ပ္စစ္ကား ထုတ္လုပ္သူေတြ မ်က္စိက်ေနတာက lithium-sulphur ဘက္ထရီျဖစ္ပါတယ္။ လစ္သီယမ္အိုင္းယြန္း ဘက္ထရီ ေတြထက္ energy density ပိုေကာင္းပါတယ္။

မိုဘိုင္းဖုန္းနဲ႔ တက္ဘလက္ေတြ အပါအ၀င္လက္ကိုင္ပစၥည္းေတြအတြက္ အလားအလာေကာင္းေနတာက Lithium-air ဘက္ထရီ ၊ လက္သီယမ္ အိုင္းယြန္းဘက္ထရီထက္ energy density ငါးဆအားေကာင္းၿပီး charge cycle ၂၀၀၀ ရွိတာမို႔ ဘက္ထရီသက္တမ္း ႏွစ္ဆပိုရွည္ပါမယ္။ ေကာင္းသည္ ထက္ေကာင္းေအာင္ solid oxygen cathode ကိုသံုးဖို႔လည္း စဥ္းစား ေနပါ တယ္။ ဒီ cathode က ဘက္ထရီကို အားမ်ားမ်ားနဲ႔ ၾကာၾကာသိုေလွာင္ ႏိုင္ေအာင္ ကူညီပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခု စဥ္းစားေန တာက လစ္သီယမ္ သတၳဳအစား အလူမီနီယမ္သတၳဳကိုေျပာင္းၿပီး သံုးဖို႔စဥ္းစားေနတာပါ။ ကမၻာေပၚမွာ အလူမီနီယမ္က တတိယ ေျမာက္ အေပါမ်ားဆံုး သတၳဳျဖစ္လို႔ ျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ စမ္းသပ္ခ်က္အရ အလူမီနီယမ္သတၳဳစပ္နဲ႔လုပ္တဲ့ ဘက္ထရီ ဟာ ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ အားသြင္းႏိုင္႐ံုတင္မကဘဲ charge cycle ၇၅၀၀ အထိ အားမက်ဘဲ ေနတယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ေဘးကင္းလိုက္ပံုကလည္း ဘက္ထရီကို လြန္ပူနဲ႔ထိုးေဖာက္တာေတာင္ ပံုမွန္အလုပ္လုပ္ပါေသးတယ္။ မဂၢနီစီယမ္သတၳဳစပ္နဲ႔ ထုတ္လုပ္တဲ့ ဘက္ထရီေတြဟာလည္း အေျခအေန ေကာင္းႏိုင္တယ္ဆိုတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ မဂၢနီစီယမ္က ေစ်းခ်ဳိၿပီး ကမၻာေပၚ မွာ ေပါေပါမ်ားမ်ား ရႏိုင္ပါတယ္။ ဘက္ထရီက ဒီဇိုင္းလည္းေျပာင္းသြား ပါမယ္။ Grapheme ေတြဟာ ဘက္ထရီရဲ႕ Supercapcitor ေတြ ျဖစ္လာပါ မယ္။ စြမ္းအင္ကို ဓာတုဓာတ္ျပဳနည္းနဲ႔ ထုတ္လုပ္သံုးစြဲမွာ မဟုတ္ဘဲ capacitor ထဲမွာ သိုေလွာင္ထားတဲ့ စြမ္းအင္ကို အီလက္ထရြန္းနစ္နည္းနဲ႔ တိုက္႐္ိုက္ထုတ္ယူသံုးစြဲပါမယ္။


ေနာင္စိုး (ထား၀ယ္)

Mobile Guide Journal (Every Monday)
https://www.facebook.com/officialmobileguidejournal

<<< ေအာက္ကေၾကာ္ျငာကိုတစ္ခ်က္ေလာက္ႏွိပ္ခဲ့ေပးေစခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုတစ္ဖက္တစ္လမ္းကကူညီရာေရာက္ပါတယ္ဗ်ာ။ >>>

                www.pyaephyo.com