တစ္ခ်ိန္ကမိုဘုိင္းဖုန္းေလာကကိုအေသြးအေရာင္စံုလင္စြာလႊမ္းမိုးျခယ္လွယ္ခဲ့ေသာဖင္လန္အေျခစိုက္ Nokiaမိုဘိုင္းဖုန္းကုမၸဏီ၏က်ဆံုးခန္းကစိတ္၀င္
စားစရာ ေကာင္းေန သလိုယေန႔ေခတ္စမတ္ဖုန္းကုမၸဏီမ်ားအတြက္ သင္ခန္းစာ ယူစရာ
အခ်က္အလက္မ်ားတစ္ပံုတစ္ပင္ရွိေနမည္မွာ ေသခ်ာသည္။Nokia
အေနျဖင့္စမတ္ဖုန္းပိရမစ္ႀကီး၏ထိပ္ဆံုးေနရာမွ
ျပဳတ္က်သြားခဲ့ရျခင္းအတြက္စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ားက အဓိကအေၾကာင္း
အရင္း၃ခ်က္ကိုထုတ္ျပခဲ့ၾကသည္။ (၁) Appleထက္နည္းပညာ အရည္ အေသြးနိမ့္က်ျခင္း၊
(၂) ထိုစဥ္ကေအာင္ျမင္မႈႏွင့္ ေက်နပ္ႏွစ္သိမ့္ခဲ့ျခင္း၊ (၃)
ႏွစ္သက္စဖြယ္iPhone မ်ားမွ ေပးလာမည့္ဒုကၡကိုNokia ဦးေဆာင္သူမ်ား
ႀကိဳတင္မသိျမင္ခ့ဲျခင္းတို႔ျဖစ္ၾကသည္။သို႔ေသာ္ ျပင္သစ္ရွိINSEAD စီးပြားေရး
သင္တန္းေက်ာင္းမွနည္းဗ်ဴဟာဆုိင္ရာပါေမာကၡQuy Huy ႏွင့္ဖင္လန္ရွိ Aalto
တကၠသိုလ္မွလက္ေထာက္ပါေမာကၡTimo Vuori တို႔ကမူNokia ကို
သတ္ခဲ့သူမွာ၎တို႔၏ေၾကာက္စိတ္ႏွင့္အာဏာရွင္ဆန္မႈတို႔ပင္ျဖစ္သည္ဟု
စာတမ္းတစ္ေစာင္တြင္အခုိင္အမာေရးသား ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။Quy Huy ႏွင့္Timo Vuori
တု႔ိ၏အဆိုအရေတာ့Nokia သည္တိုက္ပြဲမစခင္ကတည္းက
ဒဏ္ရာရခဲ့ေသာသားသမင္တစ္ေကာင္သာ ျဖစ္ခဲ့ေလသည္။
<မီးေရာင္ေအာက္မွသားသမင္တစ္ေကာင္>
Nokiaကုမၸဏီႀကီးကို ေအးခဲရပ္ဆုိင္းသြားေစခဲ့သည့္အဓိကအေၾကာင္းအရင္း မွာ
ေနရာ၂ခုမွျမစ္ဖ်ားခံလာေသာေၾကာက္႐ြံ႕မႈမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္သည္။
ပထမေၾကာက္ရြံ႕မႈကႀကီးက်ယ္ခမ္းနားေသာဂုဏ္ရွိန္ဂုဏ္၀ါမ်ား ေပ်ာက္ဆံုး
မည္ကိုNokia ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား ေၾကာက္ရံြ႕ခဲ့မႈျဖစ္သည္။Nokia ၏
ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္ႀကီးမားေသာရာထူးမ်ားကို ေခါင္းစဥ္ အမ်ိဳးမ်ိဳး
တပ္၍ရယူထားသူမ်ားျဖစ္ၿပီးအားလံုးမွာဒုတိယဥကၠ႒ (သို႔မဟုတ္)
ဒါ႐ိုက္တာမ်ားခ်ည္းသာျဖစ္ခဲ့ေလသည္။၎တို႔အားလံုးမွာအာဏာရွင္ဆန္
ေလ့ရွိၾကၿပီးလက္ေအာက္ငယ္ သားမ်ားကိုအၿမဲလိုလုိတစ္ဖက္သတ္သာခိုင္း
ေစခဲ့ၾကသည္။ပိုဆိုးသည္ကစိတ္ေနသေဘာထားပံုမွန္မရွိဘဲ သတင္းဆိုးမ်ားကိုမၾကားလိုၾကျခင္းပင္ျဖစ္ေတာ့သည္။Nokia
ႏွင့္ပတ္သက္ခဲ့ေသာ
စီးပြားေရးအတုိင္ပင္ခံတစ္ဦးကေတာ့“သူတို႔ေရွ႕မွာမေကာင္းတဲ့ အခ်က္ေတြ
ကိုေျပာဖို႔က ေတာ္ေတာ္ခက္တယ္ဗ်။ကံမေကာင္းရင္ရာထူးခ်ခံရတာမ်ိဳး
ေတာင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္”ဟုဖြင့္ဟ သြားခ့ဲသည္။ဒုတိယေၾကာက္ရြံ႕မႈကေတာ့
ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ျပင္ပထိေတြ႕မႈကို ေၾကာက္႐ြံ႕ျခင္းပင္
ျဖစ္၏။ထိုေၾကာက္႐ြံ႕မႈကNokia ၏အလယ္အလတ္တန္းစားမန္ေနဂ်ာမ်ား အေပၚ
ဖိအားမ်ားစြာသက္ေရာက္လာေစခဲ့သည္။မန္ေနဂ်ာမ်ား အေနျဖင့္ Nokia
၏လိုအပ္ခ်က္မ်ားကိုအေစာပိုင္းကတည္းကသိျမင္သေဘာေပါက္
ခဲ့ေသာ္လည္းကုမၸဏီအစည္းအေ၀းတိုင္းတြင္လ်စ္လ်ဴ႐ႈခံထားရၿပီးတင္ျပရန္အခြင့္မသာခဲ့ေပ။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္္ထုိစဥ္ကာလမ်ား၌Nokia လိုအပ္ေနခဲ့့သည္က ၿပိဳင္ဘက္
ျဖစ္လာေသာAppleကုမၸဏီႏွင့္၎တို႔၏iOSကုိဖက္ၿပိဳင္ယွဥ္ၿပိဳင္ႏိုင္
မည့္စြမ္းေဆာင္ရည္သာျဖစ္သည္။ထုိစြမ္းရည္မ်ိဳးရရွိရန္ႏွစ္ကာလရွည္
ႀကိဳးစားရမည္ကိုNokia ၏Middle Manager ေခၚအလတ္တန္းစားမန္ေနဂ်ာ က
သေဘာေပါက္သိရွိခဲ့သည္။သေဘာမေပါက္သူမ်ားက ဘုတ္အဖြဲ႕၀င္မ်ား
ႏွင့္အုပ္ခ်ဳပ္သူမ်ားပင္ျဖစ္ေလသည္။Nokia၏ဦးေဆာင္သူမ်ားက OS ႏွင့္
ပတ္သက္ၿပီးအေျပာင္းအလဲေဖာ္ေဆာင္ရန္၀န္ေလးေလ့ရွိၾကသလိုမူလ
လက္ေဟာင္းယူငင္အသံုးျပဳလာခဲ့သည့္Symbian Mobile OS ကိုသာ
ေခါင္းမာစြာျဖင့္ဆက္လက္အသံုးျပဳခဲ့ၾကသည္။တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့
ျပင္ပမွရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသူ၊ ရွယ္ယာရွင္မ်ား၏အျမင္တြင္၎တို႔ကုမၸဏီပံုရိပ္
က်ဆင္းေနသည္ကုိဖံုးကြယ္ဖာေထးရန္သာအာ႐ံုစုိက္ေနခဲ့ၾကသည္မဟုတ္ပါလား။ထုိအခ်က္ႏွင့္ပတ္သက္ ၍INSEAD
သင္တန္းေက်ာင္းမွNokia ဦးေဆာင္သူတစ္ဦးကို
ေတြ႕ဆံုအင္တာဗ်ဴးလုပ္ခဲ့ရာတြင္“OS အသစ္တစ္ခု
ဖန္တီးဖို႔ဆိုတာႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီးအခ်ိန္ယူရမယ္ဆိုတာကြၽန္ေတာ္တုိ႔သေဘာေပါက္
ပါတယ္။ဒါေၾကာင့္ပဲအသာၿငိမ္ေနၿပီးSymbian
ကိုဆက္ၿပီးသံုးေနခဲ့တာပါ”ဟုဆိုခဲ့သည္။
<လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ား၏မ်ိဳသိပ္မႈ>
Nokiaတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည့္အဆိုးရြားဆံုးကိစၥကလည္းထိပ္တန္း ေခါင္းေဆာင္
မ်ား၊ဘုတ္အဖြဲ႕၀င္မ်ား၏အာဏာရွင္ဆန္မႈႏွင့္ပတ္သက္ေနသည္ကိုေတြ႕ရ သည္။Nokia
ေခါင္းေဆာင္မ်ားသည္လက္ေထာက္မန္ေနဂ်ာမ်ားထံမွ
စိတ္ပ်က္စရာသတင္းမ်ားကုိလံုး၀ဆန္႔က်င္ၾကသူမ်ားျဖစ္သည္။အကယ္၍
မန္ေနဂ်ာတစ္ဦးက၎တို႔ကုမၸဏီအတြက္ ေကာင္းႏိုးရာရာ အႀကံဥာဏ္မ်ား
ကိုထုတ္ျပန္ၿပီးထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ားအားရွင္းလင္းစိန္ေခၚသြားရန္
ႀကံစည္လာပါကလည္းလုပ္ေဖာ္ကုိင္ဖက္မ်ားကခြင့္မျပဳဘဲ၀ိုင္း၀န္းထိန္းခ်ဳပ္
ခဲ့ၾကသည္။တစ္နည္းဆိုရလွ်င္ယခုအခ်က္က ေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ တုံ႕ျပန္မႈ
အေပၚလက္ေအာက္၀န္ထမ္းမ်ား၏ေၾကာက္႐ြံ႕မႈပင္ျဖစ္သည္။ကုမၸဏီ
အနာဂတ္ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ျမင္သမွ်အေျခအေနတိုင္းကိုတင္ျပရန္
မ၀ံ့ရဲခဲ့ၾကဘဲလတ္တေလာအဆင္ေျပ ေစရန္ရည္ရြယ္၍အျပဳသေဘာ ေဆာင္ၿပီး
စိတ္ေက်နပ္စရာသတင္းအခ်က္အလက္မ်ားကိုသာ ေပးခဲ့ၾက
ေလသည္။“သူတို႔ကိုတင္ျပလို႔ေရာဘာထူးမွာ လဲ။လုပ္ငန္းေတြ ပိုေကာင္းမြန္
လာမွာမွမဟုတ္တာ”ဟု၀န္ထမ္းတစ္ဦးကဆုိခဲ့ဖူးသည္။ဤသို႔ျဖင့္Nokia
၏လက္ေအာက္၀န္ထမ္းမ်ားကလက္ရွိအေျခအေနမွန္ႏွင့္ ေစ်းကြက္ အေနအထား
တို႔ကိုမ်ိဳသိပ္ထားခဲ့ၿပီးကုမၸဏီအဆင္ေျပေျပလည္ပတ္ႏိုင္ေရး
ကိုသာဦးစားေပးခဲ့ၾကသည္။သိပ္ကိုဆိုးရြားလြန္းေသာအမွားအယြင္းတစ္ခု
လည္းျဖစ္ခ့ဲေတာ့သည္။
<တီထြင္ဆန္းသစ္မႈအားနည္းျခင္း>
ျပင္ပထင္ျမင္ခ်က္အေပၚNokia ထိပ္တန္းေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ ေၾကာက္ရြံ႕မႈ၊
ေခါင္းေဆာင္မ်ားၿငိဳျငင္မည္ကိုလက္ေအာက္၀န္ထမ္းမ်ားက တစ္ဆင့္
ျပန္လည္ေၾကာက္ရြံ႕မႈတို႔ေၾကာင့္ကုမၸဏီအတြင္း၌အေျခအေနမ်ားစြာ႐ႈပ္ေထြးသြားေစခဲ့ေတာ့ သည္။ေၾကာက္ရြံ႕မႈမ်ားၾကားတြင္အမွန္ကို
မျမင္ႏုိင္ခဲ့ၾက သလို
iPhoneကုိယွဥ္ႏုိင္မည့္စမတ္ဖုန္းသစ္ႏွင့္iOSကုိယွဥ္ႏုိင္မည့္Operating
System အသစ္တို႔ကိုအလ်င္အျမန္ထုတ္လုပ္ႏိုင္ရန္လိုအပ္သည္ ဆုိေသာ
အေတြးမ်ိဳးလည္း ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့ၾကရသည္။ ေနာက္ပိုင္းႏွစ္မ်ားတြင္ Apple
ကစမတ္ဖုန္းေစ်းကြက္တြင္ ေ၀စုပိုမိုရယူလာေလေလ၊Nokia ေခါင္းေဆာင္ မ်ားက
၎တို႔၀န္ထမ္းမ်ားကိုပို၍ဖိအားေပးေလေလ ျဖစ္လာခဲ့ေတာ့သည္။
တျဖည္းျဖည္းႏွင့္Nokia ၏ကမၻာလံုးဆိုင္ရာေစ်းကြက္ေ၀စုမ်ားအားလံုး နီးပါး ဆံုး႐ႈံးလိုက္ရသလိုဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းမ်ားေပၚေပါက္လာေသာအခါ မွပင္ကုမၸဏီေခါင္းေဆာင္မ်ား ေသြး႐ူးေသြးတန္းႏုိးထလာခဲ့ၾကၿပီး Touchscreen သံုးစမတ္ဖုန္းသစ္တစ္မ်ိဳးကိုလိုက္လံထုတ္လုပ္ရန္အသည္း အသန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။သို႔ရာတြင္အခ်ိန္ေႏွာင္းသြားခဲ့ေလၿပီ။Apple ၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကိုခံယူခဲ့ရၿပီးေနာက္Nokia မွထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ေသာ ပထမဆံုးနည္းပညာျမင့္ဖုန္းမွာN95 အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီးTouchscreen မဟုတ္ေသးသည္ကလြဲ၍အျခားနည္းပညာမ်ားစံုလင္ခဲ့သည္။
တျဖည္းျဖည္းႏွင့္Nokia ၏ကမၻာလံုးဆိုင္ရာေစ်းကြက္ေ၀စုမ်ားအားလံုး နီးပါး ဆံုး႐ႈံးလိုက္ရသလိုဘ႑ာေရးအက်ပ္အတည္းမ်ားေပၚေပါက္လာေသာအခါ မွပင္ကုမၸဏီေခါင္းေဆာင္မ်ား ေသြး႐ူးေသြးတန္းႏုိးထလာခဲ့ၾကၿပီး Touchscreen သံုးစမတ္ဖုန္းသစ္တစ္မ်ိဳးကိုလိုက္လံထုတ္လုပ္ရန္အသည္း အသန္ႀကိဳးပမ္းခဲ့ၾကသည္။သို႔ရာတြင္အခ်ိန္ေႏွာင္းသြားခဲ့ေလၿပီ။Apple ၏ ၿခိမ္းေျခာက္မႈကိုခံယူခဲ့ရၿပီးေနာက္Nokia မွထုတ္လုပ္ျဖန္႔ခ်ိခဲ့ေသာ ပထမဆံုးနည္းပညာျမင့္ဖုန္းမွာN95 အမ်ိဳးအစားျဖစ္ၿပီးTouchscreen မဟုတ္ေသးသည္ကလြဲ၍အျခားနည္းပညာမ်ားစံုလင္ခဲ့သည္။
ေနာက္တစ္ႏွစ္
အၾကာတြင္Nokia သည္၎တို႔၏ပထမဆံုးTouchscreen
စမတ္ဖုန္းကိုစတင္မိတ္ဆက္ႏုိင္ခ့ဲသည္။တိတိက်က်ဆုိေသာ္၂၀၀၈ခုႏွစ္က Nokia 5800
ကိုမိတ္ဆက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ၿပိဳင္ဘက္iPhone မ်ားထက္
ေစ်းႏႈန္းခ်ိဳသာသလိုစီးပြားေရးအရေအာင္ျမင္မႈရရွိခဲ့ေသာ္လည္း ေစ်းကြက္
အတြင္း တစ္ႏွစ္ခြဲေလာက္သာခံခဲ့ၿပီး ေဆာ့ဖ္၀ဲျပႆနာျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။
၂၀၀၉ႏွင့္၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္လည္းထပ္၍မြမ္းမံျပင္ဆင္ထား ေသာTouchscreen စမတ္ဖုန္းမ်ားကိုNokia တို႔ထုတ္လုပ္မိတ္ဆက္ခဲ့ေသး ေသာ္လည္းထိုအခ်ိန္တြင္အစစအရာရာအားေကာင္းလာခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္iPhone တို႔ကုိရင္ေပါင္တန္းယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္စြမ္းမရွိေတာ့။မည္မွ်အထိအေျခအေနဆိုးရြားသြားခဲ့ရသနည္းဆိုပါမူApple ကိုယွဥ္ႏုိင္ေရးအတြက္Nokia သည္၂၀၁၁ခုႏွစ္ တြင္Microsoft ကုမၸဏီႏွင့္ပူးေပါင္းလက္တြဲျဖစ္ခဲ့သည္။ထုိမွတစ္ဆင့္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္Nokia ၏မိုဘိုင္းဖုန္းထုတ္လုပ္ေရးအစိတ္အပိုင္းကိုMicrosoft ထံသို႔လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်ခဲ့ရသည့္အျဖစ္သို႔ပင္ဆုိက္ေရာက္သြားခဲ့ရသည္။
၂၀၀၉ႏွင့္၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္မ်ားတြင္လည္းထပ္၍မြမ္းမံျပင္ဆင္ထား ေသာTouchscreen စမတ္ဖုန္းမ်ားကိုNokia တို႔ထုတ္လုပ္မိတ္ဆက္ခဲ့ေသး ေသာ္လည္းထိုအခ်ိန္တြင္အစစအရာရာအားေကာင္းလာခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္iPhone တို႔ကုိရင္ေပါင္တန္းယွဥ္ၿပိဳင္ႏုိင္စြမ္းမရွိေတာ့။မည္မွ်အထိအေျခအေနဆိုးရြားသြားခဲ့ရသနည္းဆိုပါမူApple ကိုယွဥ္ႏုိင္ေရးအတြက္Nokia သည္၂၀၁၁ခုႏွစ္ တြင္Microsoft ကုမၸဏီႏွင့္ပူးေပါင္းလက္တြဲျဖစ္ခဲ့သည္။ထုိမွတစ္ဆင့္ ၂၀၁၃ခုႏွစ္တြင္Nokia ၏မိုဘိုင္းဖုန္းထုတ္လုပ္ေရးအစိတ္အပိုင္းကိုMicrosoft ထံသို႔လႊဲေျပာင္း ေရာင္းခ်ခဲ့ရသည့္အျဖစ္သို႔ပင္ဆုိက္ေရာက္သြားခဲ့ရသည္။
လက္ရွိMicrosoft ၏လက္ထဲတြင္Nokia Phone Business ႏွင့္ဖင္လန္ရွိNokia
ပင္မကုမၸဏီတို႔အေနျဖင့္ ေၾကာက္႐ြံ႕မႈေၾကာင့္ကိုယ့္ကိုယ္ကိုျပန္သတ္သလို
ျဖစ္သြားခဲ့ျခင္းသာျဖစ္ပါ လိမ့္မည္။(INSEAD စီးပြားေရးေက်ာင္း၏
၀က္ဘ္ဆုိက္တြင္ ေဖာ္ျပထားေသာWho Killed Nokia? Nokia Did
ေဆာင္းပါးကိုဆီေလ်ာ္ေအာင္ ျပန္ဆိုထားျခင္းျဖစ္သည္။ ေဆာင္းပါးရွင္Quy Huy
သည္INSEAD ေက်ာင္း၏နည္းဗ်ဴဟာပါေမာကၡႏွင့္နည္းဗ်ဴဟာဆုိင္ရာ
ပ႐ိုဂရမ္ဒါ႐ိုက္တာလည္း ျဖစ္သည္။Quy Huy သည္ဖင္လန္ရွိAalto
တကၠသိုလ္မွလက္ေထာက္ပါေမာကၡTimo Vuori ႏွင့္ပူးေပါင္းကာNokia
အေၾကာင္းစာတမ္းေရးသားခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ယင္းစာတမ္းအတြက္Nokia
ထိပ္တန္းအရာရွိမ်ားႏွင့္၀န္ထမ္းမ်ားအား၇၆ႀကိမ္အင္တာဗ်ဴး ျပဳလုပ္ခဲ့ရၿပီး
အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို၀က္ဘ္ဆိုက္တြင္ ျပန္လည္ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။)
Ledian