♪ “အနီးမွာရိွေသာအႏၲရာယ္ေပးႏိုင္သည့္စမတ္ဖုန္း” ♫

သက္ရွည္က်န္းမာေရးအတြက္နည္းမ်ဳိးစုံျဖင့္ေဆာင္ရြက္ျခင္းရိွလာေပမယ့္ ေရာဂါအသစ္အဆန္းမ်ားကနဂိုထက္စာလွ်င္ပိုမိုေပါမ်ားလာခဲ့ပါသည္။ကူးစက္ပ်ံ႕ႏွံ႔မႈသည္လည္း ျပင္းထန္ပါသည္။ကမၻာႀကီးကရြာႀကီးျဖစ္သြားေသာေၾကာင့္ တစ္ေနရာမွာျဖစ္ပြားသည့္ေရာဂါဆန္းမွာအျခားႏိုင္ငံတစ္ခုကုိလ်င္ျမန္စြာပ်ံ႕ႏွံ႔ႏိုင္ပါသည္။ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္ငံ၏၀င္၊ထြက္ေပါက္ျဖစ္ေသာနယ္စပ္ဂိတ္ေပါက္မ်ား၊ ေလဆိပ္မ်ားတြင္ ေရာဂါရွာေဖြစမ္းသပ္စစ္ေဆးေသာ၊ကိုယ္အပူခ်ိန္ ေစာင့္ၾကည့္ေသာစက္မ်ားကိုတပ္ဆင္၍ ေရာဂါမ်ားမပ်ံ႕ႏွံ႕ေအာင္တားဆီး ၾကပါသည္။အေနအထိုင္၊အသြားအလာေၾကာင့္ ေရာဂါမ်ားျဖစ္သလို အစားအေသာက္ေၾကာင့္လည္းေရာဂါမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။ထူးထူးဆန္းဆန္း အစားအေသာက္မ်ားစားေသာက္၍ ေဆး႐ံု၊ ေဆးခန္းေရာက္ျခင္းမ်ဳိးလည္း ရိွပါသည္။အခ်ဳိ႕ေသာအစားအေသာက္မ်ားမွာခ်က္ခ်င္းအႏၲရာယ္မေပးဘဲ ၾကာမွသာဒုကၡျဖစ္ျခင္းပါ။သဘာ၀နည္းျဖင့္စိုက္ပ်ဳိးေမြးျမဴသည့္အစား အေသာက္မ်ားရွားပါးလာၿပီး၊အာဟာရျပည့္၀စြာမပါရိွျခင္းတုိ႔ေၾကာင့္ကင္ဆာကဲ့သုိ႔ေသာေရာဂါမ်ားျဖစ္ပြားလာၾကပါသည္။အသီးအႏွံမ်ား၊အသားငါးမ်ား ဖြံ႕ဖြ႕ံၿဖိဳးၿဖိဳးျဖင့္အထြက္ေကာင္းေစဖို႔ဓာတ္ေျမၾသဇာမ်ားအလြန္အကြၽံသုံး႐ုံ သာမက၊စားသုံးရန္မသင့္ေသာအရာမ်ားကိုပင္အစားအေသာက္မ်ားတြင္ ထည့္သြင္းလာခဲ့ၾကပါသည္။ ျပည္ပမွတင္သြင္းေသာအစားအေသာက္အခ်ဳိ႕ သည္ ေရာဂါပိုျဖစ္ေစႏိုင္ေသာေၾကာင့္သက္ဆိုင္ရာမွစစ္ေဆးဖမ္းဆီး ဖ်က္ဆီး ျခင္းျပဳပါသည္။စားသုံးသူမ်ားဘက္မွလည္းအစားအေသာက္နဲ႔ပတ္သက္၍နဂိုထက္သတိျပဳဆင္ျခင္လာၾကေပမယ့္အမ်ားစုမွာ ေရြးခ်ယ္စရာနည္းပါးေသာ ေၾကာင့္ အဆင္ေျပသလို၀ယ္ယူ၊ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ၾကပါသည္။

ေရအရင္းအျမစ္နဲ႔ပတ္သက္၍လည္းေနရာအခ်ဳိ႕တြင္ျပႆနာနဲ႔ရင္ဆိုင္ေနၾကရပါသည္။သန္႕ရွင္းေသာေရရရိွဖို႔ခက္ခဲလာေသာေၾကာင့္ ေတြ႕သမွ်၊ရသမွ် ေရကိုသာသုံးစြဲၾကရပါသည္။ ေရအရင္းအျမစ္မ်ားခန္း ေျခာက္လာသလို၊ ျမစ္ေခ်ာင္း အင္းအိုင္ကန္အတြင္းရိွ ေရမ်ားညစ္ညမ္းလာေသာေၾကာင့္လည္း လာမည့္ႏွစ္မ်ားတြင္ေရခ်ဳိအခက္အခဲပိုမိုႀကံဳေတြ႕ႏိုင္ေၾကာင္းကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္မ်ားကခန္႔မွန္းမွတ္ခ်က္ျပဳထားၾကပါသည္။ေရအရင္းအျမစ္ႏွင့္ပတ္သက္ ေသာေဆြးေႏြးပြဲမ်ားကိုလည္းက်င္းပၾကရာႏိုင္ငံ့ေခါင္းေဆာင္မ်ားပင္ တက္ေရာက္ၾကပါသည္။သတၲဳတူးေဖာ္မႈမ်ား၊စက္႐ုံ၊အလုပ္႐ုံမ်ား ေပါမ်ားစြာ တည္ေဆာက္ျခင္းသည္အလုပ္အကိုင္အခြင့္အလမ္းအတြက္ ေကာင္းက်ဳိး ျဖစ္ေစေပမယ့္စည္းကမ္းတက်ေဆာင္ရြက္ျခင္းမရိွပါကေရထု၊ ေလထုကို ညစ္ညမ္းေစပါသည္။အခ်ိန္မျပတ္႐ႈ႐ိႈက္ရေသာေလသည္ပင္လတ္ဆတ္ သန္႔ရွင္းမႈနည္းပါးလာေသာေၾကာင့္အခ်ဳိ႕ေသာႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေလထုညစ္ညမ္း မႈေၾကာင့္ျဖစ္ပြားေသာေရာဂါမ်ားကိုခံစားၾကရပါသည္။အထူးသျဖင့္အျပင္သုိ႔သြားလာလႈပ္ရွားသည့္အခါမ်က္ႏွာဖုံးမ်ားတပ္၍သြားၾကရပါသည္။စီးပြားေရး ေစ်းကြက္ျမင္သူအခ်ဳိ႕ကေတာ့သန္႔ရွင္းေသာေလကိုထုတ္ပိုးေရာင္းခ်ျခင္းျပဳ ၾကပါသည္။ေရာဂါဆန္းမ်ားကုသဖို႔အတြက္နည္းပညာစနစ္မ်ားအားျပဳရသလုိ၊နည္းပညာပစၥည္းမ်ားႏွင့္စနစ္မ်ားေၾကာင့္လည္းက်န္းမာေရးခ်ဳိ႕ယြင္းမႈျဖစ္ၾကပါသည္။လူတန္းစားမ်ဳိးစုံသည္နည္းပညာပစၥည္းမ်ားကို၀ယ္ယူသုံးစြဲႏိုင္ေသာ ေၾကာင့္အခ်ိန္အခ်ဳိ႕ကိုနည္းပညာက႑အတြက္ဖဲ့ေပးလုိက္ရပါသည္။

အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားကေတာ့အအိပ္၊အစားပ်က္သည္အထိနည္းပညာစနစ္မ်ားကိုသုံးစြဲၾကေသာေၾကာင့္ ေသဆုံးသည္အထိျဖစ္ၾကပါသည္။နည္းပညာပစၥည္း မ်ားတြင္အာ႐ုံစိုက္ရေသာေၾကာင့္လည္းေသြးတိုးျခင္း၊ ေခါင္းမူးျခင္းမ်ားကို ခံစားၾကရသလုိ၊က်ီးေပါင္းေရာဂါမ်ားလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။တို႔ထိ မ်က္ႏွာျပင္ မ်ားကိုအာ႐ုံစူးစိုက္ရေသာေၾကာင့္လည္းမ်က္စိေရာဂါမ်ားခံစားရႏိုင္ပါသည္။
နည္းပညာစနစ္မ်ား၊ပစၥည္းမ်ားသုံးသည့္အခါေထာက္ပံ့ေပးေသာလိႈင္းမ်ားနဲ႔ ပတ္သက္၍လည္း ေရာဂါမ်ားျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းအခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားက မွတ္ခ်က္ျပဳ ၾကပါသည္။အခ်ဳိ႕သူမ်ားကေတာ့အဆုိပါလိႈင္းမ်ားသည္အႏၲရာယ္မျဖစ္ေစႏိုင္ ေၾကာင္း ေျပာဆုိၾကပါသည္။ ေ၀ဖန္ျငင္းခုံမႈမ်ား၊စိုးရိမ္စရာအေနအထားမ်ား ရိွေပမယ့္လည္းမည္သူမွထုိစနစ္မ်ား၊ပစၥည္းမ်ားကိုမပစ္ပယ္ၾကပါဘူး။ညအိပ္သည့္အခါအိပ္ယာအနီး(သုိ႔)မိမိ၏ေဘးနားတြင္ထားရိွဖုိ႔မသင့္ေၾကာင္းအႀကံ ေပးျခင္း မ်ားရိွေပမယ့္လည္းအခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားကေတာ့စမတ္ဖုန္းမ်ားကို ႏိႈးစက္အျဖစ္အသုံးျပဳၾကပါသည္။စမတ္ဖုန္းလိႈင္းေရာင္ျခည္မ်ားနဲ႔ပတ္သက္၍စမ္းသပ္ျခင္းကို ေဆာင္ရြက္ေနၾကရာအေမရိကန္မွအခ်ဳိ႕ေသာကြၽမ္းက်င္ ပညာရွင္မ်ားကbrain tumors ျဖစ္ပြားမႈသည္စမတ္ဖုန္းလိႈင္းေရာင္ျခည္နဲ႔ ဆက္စပ္ေၾကာင္းမွတ္ခ်က္ျပဳပါသည္။တစ္ဖက္တြင္လည္းအဆိုပါေလ့လာေတြ႕ရိွမႈကိုေသခ်ာေအာင္ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ဖုိ႔လိုေၾကာင္းအႀကံျပဳၾကပါသည္။လႊင့္ထုတ္ေသာလိႈင္းေရာင္ျခည္မ်ားသည္ ေသးငယ္ေသာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ ေသာအလားအလာမ်ားအတြက္ ဆက္လက္ေလ့လာရန္လုိအပ္ေၾကာင္းအခ်ဳိ႕ ေသာပညာရွင္မ်ားကမွတ္ခ်က္ျပဳၾကပါသည္။Maryland တြင္အေျချပဳေသာ က်န္းမာေရးအဖြဲ႕အစည္းသည္လိႈင္းေရာင္ျခည္မ်ားႏွင့္ ၾကြက္မ်ားစြာကို စမ္းသပ္မႈျပဳခဲ့ပါသည္။၂ႏွစ္ၾကာစမ္းသပ္မႈျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး၊ ေန႔စဥ္၉နာရီၾကာ နီးပါးလိႈင္းေရာင္ျခည္မ်ားကိုထုတ္လႊင့္၍စမ္းသပ္မႈျပဳခဲ့ပါသည္။

ထုိအခါ၂ရာခိုင္ႏႈန္း၊၃ရာခိုင္ႏႈန္းခန္႔ေသာၾကြက္ထီးမ်ားတြင္tumors အေျခ အေနကိုေတြ႕ရိွခဲ့ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ၾကြက္မအမ်ားစုတြင္ေတာ့အဆိုပါအေန အထားမ်ဳိးမျဖစ္ေပၚပါဘူး။လိႈင္းေရာင္ျခည္ကို ျမႇင့္တင္စမ္းသပ္သည့္အခါ တြင္လည္းၾကြက္မ်ားသည္ပိုမိုဆိုးရြားေသာအေနအထားမ်ဳိးကိုမျပၾကပါဘူး။ လိႈင္းႏႈန္းကိုႏွစ္ဆခန္႔ျမႇင့္တင္ခဲ့ေသာ္လည္းၾကက္မ်ားေသဆုံးျခင္းမရိွခဲ့ပါဘူး။အဆုိပါရလဒ္သည္ကနဦးစမ္းသပ္ခ်က္၏အေျဖသာျဖစ္ၿပီး၊ ေနာက္ဆုံး အေန အထားစမ္းသပ္ခ်က္မဟုတ္ေသာေၾကာင့္အတည္ျပဳ၍မရေသးပါဘူး။အဆိုပါက်န္းမာေရးဌာနမွအခ်ဳိ႕ေသာပညာရွင္မ်ားကအဆိုပါစမ္းသပ္ခ်က္နဲ႔ပတ္သက္၍ ေ၀ဖန္ၾကပါသည္။“ဒီေလ့လာခ်က္ဟာအျခားေသာစမ္းသပ္မႈမ်ားနဲ႔ တူညီ မႈရိွပါတယ္။ ျဖစ္လာႏိုင္သည့္ ျပႆနာမ်ားအတြက္အရိပ္အျမြက္ျပသည့္ သေဘာမ်ဳိးပါ”ဟုပညာရွင္တစ္ဦးျဖစ္သူJohn Bucher ကေျပာပါသည္။ အဆိုပါစမ္းသပ္ေလ့လာမႈသည္အစားအေသာက္ႏွင့္ေဆး၀ါးအဖြဲ႕အစည္းနဲ႔ ပတ္သက္ေသာNational Toxicology အစီအစဥ္၏အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါ သည္။လိႈင္းေရာင္ျခည္ေၾကာင့္ျဖစ္ေသာ ေရာဂါမ်ားနဲ႔ပတ္သက္၍ ေလ့လာ သည့္ေခါင္းစဥ္နဲ႔အက်ဳံး၀င္ပါသည္။“အဆုိပါစမ္းသပ္မႈအစီအစဥ္ဟာ လိႈင္းေရာင္ျခည္မ်ားေၾကာင့္ကင္ဆာျဖစ္ႏိုင္တယ္၊မျဖစ္ႏိုင္ဘူးဆိုတာအတြက္လည္းအေထာက္အကူျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္” ဟုAmerican Cancer Society မွchief medical officer ျဖစ္သူDr.Otis Brawley က ေျပာပါသည္။“အကယ္၍ ဖုန္းမ်ားကကင္ဆာျဖစ္ေစႏိုင္ခဲ့တယ္ဆိုရင္ေတာင္၊အျခားေသာေနထိုင္မႈပုံစံ မ်ားေၾကာင့္ျဖစ္သည့္ကင္ဆာေတြကပိုမ်ားႏိုင္ပါတယ္”ဟုသူကေျပာပါေသး သည္။

ႏိုင္ငံ၁၃ႏိုင္ငံမွလူေပါင္း၁၃,၀၀၀ခန္႔ကို ေလ့လာစမ္းစစ္မႈျပဳထားသည့္ သုေတသနတစ္ခုမွာေတာ့brain tumors နဲ႔ပတ္သက္၍မျဖစ္ပြားသေလာက္ နီးပါးရိွသည္ (ရာခိုင္ႏႈန္းအနည္းငယ္ခန္႔သာျဖစ္ပြားသည္)ဟူေသာ အေျဖ ထြက္ခဲ့ပါသည္။ဓလိႈင္းေရာင္ျခည္မ်ားနဲ႔ပတ္သက္ေသာကိစၥသည္ကြၽန္ေတာ္တို႔အတြက္အေရးႀကီးေသာကိစၥတစ္ခုပါပဲ။အနီးဆုံးမွာရိွေသာေခါင္းစဥ္ႀကီးတစ္ခုပါ”ဟုGeorge Washington UniversityမွGeorge Gray ကေျပာပါသည္။ အခ်ဳိ႕ေသာစမတ္ဖုန္းသုံးစြဲသူမ်ားကေတာ့ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈျပဳၾကပါသည္။ တစ္ေန႔လွ်င္အခ်ိန္အနည္းငယ္ခန္႔သာစမတ္ဖုန္းျဖင့္ဆက္သြယ္ေျပာဆိုျခင္းျပဳ ၾကပါသည္။ေရွာင္လြဲဖုိ႔ခက္သူမ်ားကေတာ့နားၾကပ္မ်ားကိုသုံးၾကပါသည္။ နားၾကပ္မ်ားသုံးျခင္းသည္အခ်ဳိ႕ေသာအေနအထားမ်ားအတြက္မ်ားစြာ ေထာက္ပ့ံ ေပးႏိုင္ပါသည္။ကားေမာင္းစဥ္လိုအပ္မွသာနားၾကပ္ျဖင့္ဖုန္းကိုင္ သင့္ပါသည္။နားၾကပ္မ်ားတပ္၍လမ္းကူးျခင္းလည္းမျပဳလုပ္သင့္ပါဘူး။ညအိပ္သည့္အခါနားၾကပ္တပ္၍ဖုန္းေျပာျခင္း၊သီခ်င္းနားေထာင္ျခင္းကိုလည္းဂ႐ုျပဳသင့္ပါသည္။အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားကေတာ့လက္ကိုင္ဖုန္းမ်ားကိုခါးတြင္ခ်ိတ္ဆြဲ ျခင္း၊အိတ္ကပ္ထဲထည့္ျခင္းျပဳၾကပါသည္။ထိုအတြက္လည္းသတိျပဳသင့္ပါ သည္။တာ၀ါတိုင္မ်ားနဲ႔ပတ္သက္၍လည္းစိုးရိမ္ၾကသူမ်ားရိွပါသည္။စမတ္ဖုန္း မ်ားနဲ႔ဆက္စပ္ပတ္သက္ေသာ ေနာက္ထပ္အႏၲရာယ္တစ္ခုမွာ ဖုန္းအားသြင္း ျခင္းျဖစ္ပါသည္။အခ်ဳိ႕ေသာသူမ်ားသည္ဖုန္းအားသြင္းေနစဥ္မွာပင္ဖုန္းကို အသုံးျပဳတတ္ၾကပါသည္။အခ်ဳိ႕ေတြကေတာ့သတိလက္လြတ္ဖုန္းအားသြင္းမိ ေသာေၾကာင့္မီးေလာင္ျခင္းပင္ျဖစ္ပြားၾကပါသည္။

အခုေနာက္ဆုံးေပၚPokemon Go ဂိမ္းကိုေဆာ့ျခင္းေၾကာင့္လည္း ႏိုင္ငံ အမ်ားစုတြင္အႏၲရာယ္မ်ားျဖစ္ပြားေနၾကပါသည္။ထုိ႔ေၾကာင့္စည္းကမ္း ထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ား၊သတိေပးျခင္းမ်ားေဆာင္ရြက္ေနၾကရပါသည္။လူႀကီးမ်ား သာနည္းပညာပစၥည္းမ်ား၊စနစ္မ်ား၏သားေကာင္ျဖစ္လာျခင္းမဟုတ္ဘဲ ကေလးငယ္မ်ားပင္နည္းပညာပစၥည္းမ်ားသုံးျခင္းကိုငယ္စဥ္ကတည္းကပင္ စြဲလမ္းေနၾကပါသည္။လူႀကီးမ်ားအတြက္ဆုံးမစရာမ်ားပိုလာခဲ့ပါသည္။ စမတ္ဖုန္းမ်ားေၾကာင့္ ေရာဂါျဖစ္ႏိုင္ေျခရိွေသာ္လည္း၊တစ္ဖက္တြင္ စမတ္ဖုန္း မ်ားျဖင့္က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈျပဳႏိုင္ပါေသးသည္။က်န္းမာေရးအတြက္ ဆိုးက်ဳိးေပးႏိုင္သည္ဟုယူဆရေသာစမတ္ဖုန္းမ်ားမွာကိစၥအမ်ားစုအတြက္ အက်ဳိးရိွျခင္း၊လုိသလိုသုံးစြဲႏိုင္ျခင္းတို႔ေၾကာင့္ပစ္ပယ္ဖုိ႔မွာခက္ခဲေသာ၊မျဖစ္ႏိုင္ေသာအေနအထားျဖစ္ပါသည္။

ျငိမ္းခ်မ္းတိုး

Mobile Guide Journal (Every Monday)
https://www.facebook.com/officialmobileguidejournal

<<< ေအာက္ကေၾကာ္ျငာကိုတစ္ခ်က္ေလာက္ႏွိပ္ခဲ့ေပးေစခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုတစ္ဖက္တစ္လမ္းကကူညီရာေရာက္ပါတယ္ဗ်ာ။ >>>  



www.pyaephyo.com