♪ “Google သိေနေသာသင္” ♫

အြန္လိုင္းသံုးၿပီဆိုလွ်င္ Search engine ႏွင့္ ကင္း၍မရ။ ထိုအခါ နာမည္ႀကီး Search engine ျဖစ္ေသာ Google ႏွင့္တစ္ႀကိမ္မဟုတ္ တစ္ႀကိမ္ ႀကံဳရမည္။ Google ကိုသံုးသျဖင့္ မိမိ၏ privacy လံုး၀ မထိ ခိုက္ဟု ထင္သူက ထင္သည္။ search history ကို ေဖ်ာက္လိုက္ လွ်င္ ကိစၥၿပီးၿပီဟု ဆိုသူတို႔လည္းရွိသည္။ ထိုသို႔မဟုတ္ပါ။ အြန္လိုင္းတြင္ Google ႏွင့္မကင္းဟု ဆိုပါက သင့္အေၾကာင္း အေတာ္မ်ားမ်ားကို Google က သိေနပါ သည္။ မည္သည္တို႔ကို သိေနပါ သနည္း။

User တစ္ဦး Google အသံုးျပဳကာ ၀င္ေရာက္ခဲ့ေသာ webpage အားလံုးကို Google က သိေနပါသည္။Google က user တစ္ဦးႏွင့္ပတ္သက္ သည့္ အြန္လိုင္းသတင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို အလြန္အကြၽံ ေစာင့္ၾကည့္ သည္ဟုဆိုလွ်င္ လြန္မည္မထင္ပါ။ ထိုကိစၥႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး Google က သိမ္းဆည္းထားေသာ My activity တြင္ ၀င္ေရာက္ၾကည့္႐ႈက သိႏိုင္ပါသည္။ My activity သည္ Google ကသံုးေသာ Privacy dashboard ျဖစ္ပါသည္။ user တစ္ဦး Google သံုး၍ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ search မွန္သမွ်ကို ယင္းေနရာတြင္ သိမ္းထားပါသည္။ ၀င္ခဲ့သမွ် website မ်ား၊ download ဆြဲခ်ခဲ့ သမွ် app မ်ား၊ ျပင္ပေလာကတြင္ မိမိသြားလာခဲ့ေသာေနရာမ်ား ထိုေနရာတြင္ရွိႏိုင္သည္။

My activity ကိုၾကည့္လိုလွ်င္ https//myactivity google. com တြင္ ၾကည့္႐ႈ ႏိုင္သည္။ Sign in လုပ္ရန္အတြက္ Google account ျပဳလုပ္စဥ္က သံုးခဲ့ေသာ user name ႏွင့္ password ကို ထည့္ေပး ရပါမည္။ browsing history ကို ၾကည့္လိုလွ်င္ Filter by date ေနရာတြင္ ကလစ္ႏွိပ္ရပါမည္။ Section ၏ ေအာက္ေျခပိုင္းတြင္ရွိေသာ Chrome ကို အမွန္ျခစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေပးရ ပါမည္။

ၿပီးလွ်င္ search ေနရာ၌ကလစ္ႏွိပ္ရပါမည္။ အျပာေရာင္ မွန္ဘီလူးပံုေလး ေနရာျဖစ္ပါသည္။အင္တာနက္သံုးခဲ့သည့္ ကာလရွည္လွ်င္ ရွည္သေလာက္ information overload ျဖစ္ႏိုင္သည္။ မဆံုးႏိုင္ေသာ website မ်ားစာရင္းကို ေတြ႕ရမည္။ အေပၚဘက္တြင္ Google က ေျပာထားသည့္ အေၾကာင္း တစ္ေၾကာင္းရွိသည္။ ဤ data မ်ားကို user မွလြဲၿပီး အျခားသူမ်ား ၾကည့္ခြင့္မျပဳသည့္စာေၾကာင္း။ Privacy ႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း Google ၏ Guideline ရွိသည္။ ယင္းမွာ Google က သိမ္းဆည္းေသာ data တို႔သည္ user ၏ အြန္လိုင္းအေတြ႕အႀကံဳႏွင့္သာ တိုက္႐ိုက္ပတ္သက္ မည္ဆိုသည့္ အခ်က္ ျဖစ္ပါ၏။ကံေကာင္းသည့္အခ်က္ မွာ Google က သိမ္းဆည္းထားေသာ browsing history ကို ဖ်က္ပစ္ႏိုင္ျခင္းပင္။ ပထမဦးစြာ ဘယ္ဘက္ panel တြင္ရွိေသာ မိမိ၏ browsing history အား bundle view ျဖင့္ ၾကည့္ရန္ ေရြးခ်ယ္ေပးရပါမည္။ ထိုအခါ website တစ္ခုေအာက္ရွိ page မ်ားအား တစ္ခုတည္းျပမည္ျဖစ္၍ ျမင္ကြင္းက်ဳံ႕ပါမည္။ Item view ျဖင့္ၾကည့္လွ်င္ ျမင္ကြင္းက်ယ္ပါလိမ့္မည္။ ယင္းေနာက္တြင္ Window တစ္ခုအတြက္ ျပေပး ေသာ Window ၏ အေပၚ ညာဘက္ေထာင့္တြင္ ရွိေသာ အစက္သံုးစက္ကို ေရြးၿပီး ကလစ္ႏွိပ္ပါ။ ၿပီးလွ်င္ Delete ၌ ကလစ္ႏွိပ္ပါ။

မိမိ၏ browsing history အား အနာဂတ္ကာလတြင္ Google က စုေဆာင္း ျခင္းကိုလည္း ကာကြယ္ႏိုင္သည္။ ဦးစြာ menu icon တြင္ ကလစ္ႏွိပ္ပါ။ Activity controls သို႔၀င္ပါ။ Web and app slider ကို ဘယ္ဘက္သို႔ေရႊ႕ပါ။ ၿပီးလွ်င္ pause ၌ ကလစ္ႏွိပ္ပါ။ ဤသို႔ ျပဳလုပ္လိုက္သည့္အတြက္ တစ္ဖက္ တြင္ မိမိ၏ browsing history အား refer လုပ္လိုသည့္အခါတြင္ အခက္ေတြ႕ ပါမည္။ အျခားျပဳလုပ္ႏိုင္ေသာ နည္းလမ္းတစ္ရပ္မွာ browser ကို incognito mode မွ ၀င္ ေရာက္အသံုးျပဳျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုအခါတြင္ Google က browsing history မွတ္တမ္းတင္သိမ္းဆည္းျခင္းကို ယာယီရပ္ဆုိင္းေပးပါ မည္။ incognito mode ကိုသံုးရန္အတြက္ task bar တြင္ရွိေသာ chrome icon ေနရာတြင္ ညာကလစ္ေထာက္ပါ။ ၿပီးလွ်င္ New incognito window ကို ေရြးခ်ယ္ပါ။အြန္လုိင္းမွာ Google ၏ ၀န္ေဆာင္မႈတစ္ရပ္ရပ္အတြက္ ေငြေပး ေခ်ဖူးပါက မိမိ၏ credit card information ကို Google က သိေနပါ သည္။ 

အြန္လုိင္းမွာ ေငြႏွင့္ေၾကးႏွင့္ ပတ္သက္ႏိုင္ေသာ Google ၏ ၀န္ေဆာင္မႈ တစ္ခုမွာ Playstore ျဖစ္သည္။ ယင္းေနရာ၌ စာအုပ္မ်ား၊ သီခ်င္းမ်ား၊ app မ်ား၊ ႐ုပ္သံဇာတ္လမ္းတြဲမ်ားကို အခေပး၍ ၀ယ္ယူႏိုင္ သည္။ အြန္လုိင္းသံုး ေငြေၾကးစနစ္ျဖင့္ အခေပး၀ယ္ယူမည္ဆိုပါက မိမိ၏ debit-card ႏွင့္ အခ်က္ အလက္မ်ားကို ေနာက္ပိုင္းတြင္ သံုးစြဲသူ မပယ္ဖ်က္မျခင္း Google က သိမ္းဆည္းထားပါသည္။

ယင္းကိစၥ အတြက္ Chrome browser ကိုဖြင့္ၿပီး www.snipca.com/21595 တြင္ ၀င္ ေရာက္ၾကည့္႐ႈႏိုင္ပါသည္။ထိုေနရာတြင္ မိမိသံုးခဲ့ေသာ ေငြေပးေခ် မႈစနစ္တစ္ခုစီႏွင့္ပတ္သက္သည့္ စာရင္းကို ေတြ႕ရပါမည္။ ဥပမာေျပာရလွ်င္ debit-card ျဖင့္ေပး ေခ်ျခင္း၊ PayPal ျဖင့္ ေပးေခ်ျခင္း စသည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ ေငြေပးေခ် မႈကတ္တစ္ခုႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားအား ဖ်က္ပစ္လိုပါက Remove ကို ကလစ္ႏွိပ္ရပါမည္။ သို႔ျဖင့္ ကတ္တစ္ခုခ်င္း remove လုပ္သြားႏိုင္ပါသည္။ ဤသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ ေငြေခ်ကတ္တစ္ ခုႏွင့္ပတ္သက္သည့္ အခ်က္အလက္ အေသးစိတ္တို႔ကို ဖ်က္လိုက္ျခင္း ျဖစ္သျဖင့္ ေနာက္တစ္ႀကိမ္ Google Play Store ၌ ပစၥည္း၀ယ္ပါက ယင္း အခ်က္အလက္မ်ားကို ေစမွျပန္၍ ျဖည့္သြင္းေပးဖို႔လိုပါသည္။ Google က user ၏ အမည္၊ ဖုန္းနံပါတ္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္တို႔ကို သိေနႏိုင္သည္။

Google account လုပ္ၿပီဆိုသည့္အခါ (Gmail account လည္း အတူတူ ျဖစ္ပါသည္) မိမိ၏အမည္၊ ေမြးသကၠရာဇ္တို႔ကို မျဖစ္မေန ထည့္ေပးရသည္။ ထို႔ျပင္ က်ား/မ ႏွင့္ ေနထိုင္ရာၿမိဳ႕၊ တိုင္းျပည္တို႔ကို ထည့္ ေပးရသည္။ Google account မ်ား အလြန္ေဖာင္းပြလာေသာအခါ ယင္းကို ထိန္းခ်ဳပ္ရန္အတြက္ ယခုေနာက္ပိုင္းတြင္ account ပိုင္ရွင္ ဖုန္းနံပါတ္ကို Google က ေတာင္းၿပီး ယင္းထဲသို႔ activation code ထည့္ေပးကာ activate လုပ္ေစပါသည္။ My Activity မွာ ၀င္ၾကည့္ လွ်င္ Google က မိမိႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး မည္မွ်ထိ မွတ္သားထားေၾကာင္း သိရပါလိမ့္မည္။ Google သိမ္းထားသည့္အထဲတြင္ ပညာေရး ရာဇ၀င္ အလုပ္အကိုင္ရာဇ၀င္မွသည္ ေနရပ္လိပ္စာ အေသးစိတ္ ထိပါသည္။ ယင္း information တို႔ကို Google + ျဖင့္ ရယူသိမ္းဆည္းပါသည္။

သိမ္းဆည္းထားေသာ အခ်က္အလက္မ်ားသည္ ၾကာလာလွ်င္ ေသြလြဲမႈမ်ား ရွိလာမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဤမွ်ေလာက္အထိ မွတ္သားထား သည္ကိုပင္ အံ့ၾသရပါသည္။ Account ႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး Google မည္မွ်မွတ္သား ထားသည္ကို သိလိုလွ်င္ My Activity ေခါင္းစဥ္ေအာက္ရွိ My Account တြင္ ၀င္ၾကည့္ႏိုင္သည္။ My Account ရွိ personal info & privacy > your personal info တြင္ ၀င္ၾကည့္လွ်င္ အေသး စိတ္သိႏိုင္သည္။ About me ေဘးတြင္ရွိေသာ Edit what others see about တြင္ ကလစ္ႏွိပ္ၿပီး ယင္းအခ်က္အလက္မ်ားကို Edit လုပ္ႏိုင္သည္။

သတင္းအခ်က္အလက္တစ္ခုခုကို ဖ်က္မည္ဆိုလွ်င္ ခဲတံပံုေနရာတြင္ ကလစ္ႏွိပ္ရပါမည္။ ၿပီးလွ်င္ X icon ကိုဆက္၍ ကလစ္ႏွိပ္ရပါမည္။ သတင္း အခ်က္အလက္တို႔ကို ဖ်က္ႏိုင္သည္ ဆိုေသာ္လည္း က်ား/မ ေမြးရက္ႏွင့္ အလုပ္အကိုင္တို႔ကို ဖ်က္မပစ္ႏိုင္ပါ။ သို႔ေသာ္ ယင္းအခ်က္အလက္တို႔အား မည္သူသာ ျမင္ခြင့္ရေစမည္ကို သတ္မွတ္ေပးႏိုင္သည္။ ထိုကိစၥအတြက္ သက္ဆိုင္ရာ entry ေဘးတြင္ရွိေသာ ကမၻာလံုးပံု icon ကို ႏွိပ္ရပါမည္။ ၿပီးလွ်င္ private သို႔မဟုတ္ Your circles ကို ေရြးရ ပါမည္။ your circles ကို ေရြးလွ်င္ Google + ရွိ သူငယ္ခ်င္းအဆင့္ ရသူမ်ားသာ ယင္းအခ်က္အလက္ တို႔ကို ျမင္ႏိုင္ပါမည္။

ဧဧသက္(ၿဖိဳးဓနဒစ္ဂ်စ္တယ္ဓာတ္ပုံ)

Mobile Guide Journal (Every Monday)
https://www.facebook.com/officialmobileguidejournal

<<< ေအာက္ကေၾကာ္ျငာကိုတစ္ခ်က္ေလာက္ႏွိပ္ခဲ့ေပးေစခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုတစ္ဖက္တစ္လမ္းကကူညီရာေရာက္ပါတယ္ဗ်ာ။ >>>  





www.pyaephyo.com