♪ “တူရကီကုိကယ္ဆယ္လုိက္ေသာဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာ” ♫

လြန္ခဲ့ေသာအပတ္ကတူရကီႏုိင္ငံတြင္းအာဏာသိမ္းမႈစတင္ခဲ့ၿပီးနာရီပိုင္း အၾကာမွာပင္လက္ရွိသမၼတအာဒိုဂန္က၎အားေထာက္ခံသူ ျပည္သူလူထု ႏွင့္အဆက္အသြယ္ျပဳႏုိင္ခဲ့ သည္။ေနအိမ္ မ်ားထဲမွထြက္လာၿပီးအာဏာသိမ္းရန္ႀကံစည္သူမ်ားႏွင့္ထိပ္တုိက္ရင္ဆိုင္ၾကရန္လည္း ျပည္သူမ်ားကို အာဒိုဂန္က တြန္းအားေပးႏုိင္ခဲ့သည္။ဆိုရလွ်င္အာဏာသိမ္းရန္ႀကိဳးစားခဲ့သည့္ထိုေန႔ တစ္ရက္တည္းမွာပင္သမၼတအာဒိုဂန္၏အစိုးရအဖြဲ႕ကအေျခအေနကိုျပန္လည္ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။၎သည္ တင့္ကားေပၚမွေန၍မူလအာဏာကို ျပန္လည္ ထိန္းသိမ္းႏိုင္ခ့ဲျခင္းမဟုတ္ေပ။CNN Turk သတင္းဌာန၏ကင္မရာႏွင့္ ခ်ိတ္ဆက္ ထားေသာစမတ္ဖုန္းတစ္လံုးျဖင့္အာဏာကို ျပန္လည္ရယူႏုိင္ခဲ့ျခင္း သာျဖစ္၏။

<အဓိကအေၾကာင္းအရင္းတစ္ရပ္>

တစ္နည္းအားျဖင့္ေတာ့စမတ္ဖုန္းမ်ားႏွင့္ဆက္သြယ္ေရးနည္းပညာမ်ား၊လူမႈ ေရး၀က္ဆုိက္မ်ားကတူရကီႏိုင္ငံ ၏ အနာဂတ္ကိုကယ္တင္ေပးခဲ့ျခင္းဟုဆိုႏုိင္ မည္ျဖစ္သည္။လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ပတ္ခန္႔၊ေသာၾကာေန႔သည္တူရကီႏိုင္ငံ၏သမိုင္းေၾကာင္းတြင္နည္းပညာႏွင့္ ပတ္သက္၍ အမွတ္ထင္ထင္ေျပာစမွတ္ျပဳရေတာ့ မည့္ေန႔တစ္ေန႔အျဖစ္လည္းမွတ္တမ္း၀င္ခဲ့ေပၿပီ။သမၼတအာဒိုဂန္တစ္ေယာက္အာဏာကိုျပန္လည္ ဖမ္းဆုပ္ႏုိင္ခဲ့ျခင္း ၏ေနာက္ကြယ္မွအဓိကက်ေသာ အေၾကာင္းရင္းမ်ား၊တူရကီတပ္ဖြဲ႕၀င္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကိုဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းႏုိင္ခဲ့ျခင္း၏အေၾကာင္းရင္းမ်ား ကိုအေျဖ ထုတ္ေပးႏုိင္ခဲ့ေသာအခ်ိန္ကာလ လည္း ျဖစ္လာခဲ့ေတာ့သည္။တူရကီအာဏာသိမ္းမႈမေအာင္ျမင္ခဲ့ျခင္း၏ ေနာက္ကြယ္တြင္အေၾကာင္းရင္းမ်ား စြာရွိပါ လိမ့္မည္။အဓိကအားျဖင့္အာဏာသိမ္းရန္အကြက္ခ်စီစဥ္ခ့ဲသည့္တူရကီစစ္တပ္မွေခါင္းေဆာင္မ်ား၏ က်ယ္ျပန္႔ ေသာ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာေနာက္ခံအင္အားမရွိျခင္း၊ ျပည္သူလူထုအေပၚ လႊမ္းမိုး ႏိုင္ျခင္းမရွိမႈ၊ႏိုင္ငံေရးအရေထာက္ခံအားေပးမႈမရရွိျခင္းမ်ားကအဓိက အေၾကာင္းရင္းမ်ားျဖစ္ခဲ့သည္ကို ျငင္းမရႏုိင္ပါ။သို႔ေသာ္မတူညီေသာ ႐ႈေထာင့္၊တိတိက်က်ေျပာရလွ်င္နည္းပညာ႐ႈေထာင့္မွၾကည့္လွ်င္တူရကီ အာဏာသိမ္းမႈမေအာင္ျမင္ရျခင္းတြင္ ျမန္ဆန္ေသာမိုဘိုင္းနည္းပညာ ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ကလည္းအဓိကက်ေသာအေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုအျဖစ္ ပါ၀င္ေနသည္ကိုေတြ႕ရမည္ျဖစ္သည္။

ျဖစ္စဥ္ကိုျပန္သံုးသပ္ရလွ်င္အဆိုပါေသာၾကာေန႔၊ညေနပိုင္း၌အာဏာသိမ္းရန္အကြက္ခ်စီစဥ္ၿပီးျဖစ္ေသာ တပ္ဖြဲ႕၀င္မ်ား သည္အစၥတန္ဘူလ္ၿမိဳ႕ကို၀င္ေရာက္စီးနင္းခဲ့ၿပီးAtaturk ေလဆိပ္ကိုလည္း၀န္းရံထိန္းခ်ဳပ္ထားႏိုင္ခဲ့သည္။ အန္ကာရာ ေဒသရွိ သမၼတအိမ္ေတာ္၏ ျပင္ပတြင္လည္းတင့္ကားမ်ားက အစီအရီ၀င္ေရာက္ေနရာယူၿပီးခဲ့ေပၿပီ။သို႔ေသာ္တူရကီ၏သတင္းမီဒီယာအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကိုတကယ္တမ္း စီးနင္း လုိက္ခ်ိန္တြင္ေတာ့အာဏာသိမ္းတပ္ဖြဲ႕ အေနျဖင့္အျပည့္အ၀ထိန္းခ်ဳပ္ႏုိင္ျခင္းမရွိခဲ့သလိုဆုိရွယ္မီဒီယာက႑၏အေျခခံက်ေသာအေရးပါမႈကို လည္းေကာင္းစြာ သိျမင္သေဘာေပါက္ႏုိင္ခဲ့ျခင္းမရွိခဲ့ ေခ်။အာဏာသိမ္းတပ္ဖဲြ႕သည္မီဒီယာဂ်ာနယ္လစ္တစ္ဦးကိုေသနတ္ျဖင့္ ခ်ိန္ၿပီး ၎တုိ႔၏ေၾကညာခ်က္မ်ားကိုထုတ္လႊင့္ေၾကညာေစသည္။အဆုိပါေၾကညာ ခ်က္တြင္တူရကီကုိထိန္းခ်ဳပ္လိုက္ၿပီျဖစ္သလိုအေရးေပၚစည္းမ်ဥ္းဥပေဒသစ္ ႏွင့္မာရွယ္ေလာတို႔ကိုလည္း ထုတ္ျပန္သြား မည့္အခ်က္မ်ားပါ၀င္ခဲ့သည္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္အာဏာသိမ္းတပ္ဖြဲ႕သည္CNN Turk မီဒီယာဌာနအား ေမႊေႏွာက္ဖ်က္ဆီးခဲ့ၿပီးFacebook စာမ်က္ႏွာ၏တိုက္႐ုိက္ထုတ္လႊင့္မႈတြင္ လည္းစားပြဲခံုႏွင့္ထုိင္ခံုအလြတ္မ်ားကိုသာ ျပသေနခဲ့သည္။CNN Turk ၏ တာ၀န္ရိွသူBasakSengulကေတာ့စတူဒီယိုခန္းအျပင္သို႔ေခၚေဆာင္သြားမခံရမီတြင္“ေနာက္ဆံုးမိနစ္ ထုတ္လႊတ္မႈျဖစ္ ပါတယ္။တူရကီႏုိင္ငံရဲ႕ဒီမိုကေရစီနဲ႔ အနာဂတ္အတြက္အေရးႀကီးတဲ့အခ်ိန္ကာလျဖစ္တယ္လို႔ယူဆတာေၾကာင့္ အခုလိုထုတ္လႊင့္လုိက္တာပါ”ဟု႐ုပ္သံမွတစ္ဆင့္ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။

<ဆိုရွယ္မီဒီယာကိုထိေရာက္စြာအသံုးခ်ႏုိင္ျခင္း>

အဆုိပါအေရးႀကီးသည့္အခ်ိန္ကာလမ်ိဳးတြင္သမၼတအာဒိုဂန္၏မက္ေဆ့ စာသားကတစ္ႏုိင္ငံလံုးသို႔အလ်င္အျမန္ပ်ံ႕ႏွံ႔သြားျခင္း၊အျခားေသာထိပ္တန္း ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၏အလားတူ မက္ေဆ့ မ်ားႏွင့္ေပါင္းစပ္လံႈ႕ေဆာ္ႏိုင္ခ့ဲျခင္းကအေရးႀကီးဆံုးအားသာခ်က္တစ္ရပ္ျဖစ္ခဲ့သည္ဆိုလွ်င္မွားမည္မထင္ပါ။ တိုင္းျပည္မွဒီမုိကေရစီနည္းက်ေရြးခ်ယ္ထားေသာေခါင္းေဆာင္ႏွင့္အစိုးရအဖဲြ႕တို႔ေဘးကင္းလံုၿခံဳစြာရွိေန သည္ဆိုေသာ သတင္းကိုလည္း ျပည္သူမ်ားထံသို႔ ျမန္ဆန္စြာပို႔ေဆာင္ႏိုင္ခဲ့ေလသည္။တကယ္တမ္းယင္းမက္ေဆ့ခ်္ မ်ားျဖန္႔ေ၀ ေနခ်ိန္တြင္သမၼတအာဒိုဂန္သည္တူရကီေတာင္ပိုင္းရွိမာမာရစ္အပန္းေျဖစခန္းမွ ျပန္ လာေနၿပီးေလယာဥ္ေပၚတြင္သာရွိေနေသးသည့္အခ်ိန္ျဖစ္၏။သို႔ေသာ္ ျပည္သူမ်ားကမူအာဏာသိမ္းတပ္ဖြဲ႕ ၏ထိန္းခ်ဳပ္ မႈမ်ားဆန္႔က်င္ေနၾကၿပီျဖစ္ၿပီး၎တို႔အထဲမွအခ်ိဳ႕သည္တင့္ကားႀကီးမ်ား၏ေရွ႕တည့္တည့္တြင္လွဲခ်လုိက္ သည္အထိထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္မႈမ်ားကိုလုပ္ေဆာင္လာခဲ့ၾကေလသည္။

အာဏာသိမ္းတပ္ဖြဲ႕အေနျဖင့္တူရကီႏိုင္ငံတြင္းရွိသမား႐ိုးက်မီဒီယာမ်ားကို ထိန္းခ်ဳပ္ပိတ္ပင္ႏုိင္ခဲ့ေသာ္လည္းTwitter၊Facebook၊WhatsAppႏွင့္အျခား အြန္လုိင္းအေျချပဳဆက္သြယ္ေရးပလက္ေဖာင္းမ်ားကို ျပည္သူမ်ား အသံုးျပဳ ျခင္းမွတားဆီးႏိုင္ျခင္းမရွိခဲ့ေပ။ထိုအခ်ိန္ကတူရကီ၏ႏိုင္ငံေရးအေျခအေနမ်ားကိုေစာင့္ၾကည့္ေဖာ္ျပ ခဲ့ သည့္ Turkey Blocks ၀က္ဆိုက္၏အဆိုအရအဓိက ဆုိရွယ္မီဒီယာမ်ားျဖစ္ေသာFacebook ႏွင့္Youtubeကိုအာဏာသိမ္းမႈ စတင္ ခ်ိန္ တြင္ပိတ္ဆို႔ႏိုင္ခဲ့ေသာ္လည္းအခ်ိန္၂နာရီခန္႔သာပိတ္ထားႏုိင္ခဲ့ၿပီး အင္တာနက္အသံုးျပဳျခင္းကိုမူတားဆီးႏုိင္ခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္း၊ထုိ႔အျပင္Twitter ကိုလည္းပိတ္ပင္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းမရွိေၾကာင္းသိရသည္။ဆိုရွယ္မီဒီယာမ်ားသည္ၿပီးခဲ့ေသာႏွစ္မ်ားကျဖစ္ေပၚ ခဲ့ေသာႏိုင္ငံေရး လႈပ္ရွားမႈမ်ားတြင္တူရကီအစိုးရကိုယ္တုိင္ပိတ္ဆို႔မႈမ်ားျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ္လည္းယခုကဲ့သုိ႔အာဏာသိမ္းသည့္ အႏၲရာယ္ မ်ိဳးႀကံဳေတြ႕ရခ်ိန္တြင္မူအားသာခ်က္တစ္ရပ္အျဖစ္အသံုးခ်ႏုိင္ခဲ့သည္ကုိ လည္းသင္ခန္းစာယူဖြယ္ရာေတြ႕ျမင္ခဲ့ရေလသည္။တူရကီကဲ့သို႔ႏုိင္ငံမ်ိဳးတြင္ဆိုရွယ္မီဒီယာအားေကာင္းမႈ က ျပည္သူ မ်ားအေပၚႀကီးမားေသာလႊမ္းမိုး ႏုိင္စြမ္းရွိ ထားၿပီးအေျပာင္းအလဲမ်ားကိုလည္းေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းရွိသည္ကို လက္ခံရမည္ျဖစ္သည္။အနီးစပ္ဆံုးအားျဖင့္လက္ရွိေပၚေပါက္ခဲ့ေသာျဖစ္ရပ္ တြင္အာဏာသိမ္းရန္ႀကံစည္သူမ်ားအေနျဖင့္အေျခအေနကိုအျပည့္အ၀ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္စြမ္းမရွိေသးေၾကာင္းကိုမိုဘုိင္းဆက္သြယ္ေရး၊ဆိုရွယ္မီဒီယာမ်ားမွတစ္ဆင့္သိျမင္ေစႏိုင္ခဲ့သည္။

<အျမင္မွန္ရသြားေသာသမၼတအာဒိုဂန္>

သမၼတအာဒိုဂန္ကိုယ္တိုင္ပင္ဒီမိုကေရစီအတြက္မိမိဘက္မွရပ္တည္ၾကရန္၎၏စမတ္ဖုန္းမွတစ္ဆင့္ တစ္ႏုိင္ငံလံုးသို႔မက္ေဆ့စာသားမ်ားေပးပို႔ႏုိင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ယင္းျဖစ္စဥ္သည္ေခတ္စနစ္ကိုသတိမမူ ခဲ့ေသာအာဏာသိမ္းတပ္ဖြဲ႕၏အမွားအယြင္းဟုသာဆိုရေတာ့မည္ျဖစ္သည္။လက္ရွိအစိုးရအဖြဲ႕ကိုေခတၱ ဖယ္ထုတ္ထားႏုိင္ခဲ့ေသာနည္းလမ္းသည္အာဏာသိမ္းတပ္ဖြဲ႕အတြက္အင္တာနက္အႀကိဳေခတ္တြင္ အသံုးျပဳ ခဲ့ၿပီးလက္ရွိတြင္ေဟာင္းႏြမ္းသြားၿပီျဖစ္ေသာျပဌာန္း စာအုပ္ကိုပိုင္ဆုိင္ထားသလိုျဖစ္ခဲ့ရေလသည္။ယင္းအာဏာသိမ္းတပ္ဖြဲ႕အမွန္တကယ္လိုအပ္သည့္အရာက နည္းပညာေခတ္သစ္တြင္လိုက္ေလ်ာညီေထြရွိ မည့္နည္းလမ္းမ်ားသာျဖစ္၏။တူရကီႏုိင္ငံေရးေလ့လာသူမ်ားကေတာ့အာဏာသိမ္းသည့္ညကမိုဘုိင္းဖုန္းမ်ား မွတစ္ဆင့္ ျပည္သူမ်ားကိုလံႈ႕ေဆာ္ခဲ့ေသာ သမၼတအာဒိုဂန္၏စကားလံုးမ်ားက၎အားအာဏာလက္လြတ္ဆံုး႐ံႈးရမည့္ ေဘးမွကာကြယ္ေပးလိုက္ျခင္း ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းလည္းအခိုင္အမာဆိုခဲ့ၾက၏။
တကယ္ေတာ့တူရကီသမၼတအာဒိုဂန္သည္ဆိုရွယ္မီဒီယာမ်ားကိုႏွစ္သက္အားေပးသူမဟုတ္ခဲ့ပါ။

၂၀၁၃ခုႏွစ္၊တူရကီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္အျဖစ္၎တာ၀န္ယူထားစဥ္ကအစိုးရအေပၚ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈအႀကီးအက်ယ္ေပၚေပါက္ခဲ့ဖူးေလသည္။ ထုိစဥ္ကလည္း Twitter ႏွင့္Facebook ကဲ့သို႔လူမႈေရး၀က္ဘ္ဆိုက္မ်ားေၾကာင့္ ဆႏၵျပသူ ေထာင္ ေပါင္းမ်ားစြာတုိးတက္မ်ားျပားလာခဲ့ရာမစၥတာအာဒိုဂန္က ယင္း ဆိုရွယ္ မီဒီယာမ်ားကိုရွင္းလင္းဖယ္ရွားပစ္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊အထူးသျဖင့္ Twitter ၀က္ဆုိက္သည္၎၏အစိုးရအဖြဲ႕အတြက္ၿခိမ္းေျခာက္မႈတစ္ရပ္ ပင္ျဖစ္ေၾကာင္းဆိုခဲ့ဖူးေလသည္။ယခုေတာ့ယင္းဆိုရွယ္မီဒီယာမ်ားကပင္၎ကိုကယ္ဆယ္လုိက္ျပန္သည္။ အာဏာသိမ္းရန္ႀကိဳးပမ္းခ်ိန္တြင္တူရကီသို႔ ေရာက္ရွိေနခဲ့ေသာေျမာက္ကယ္႐ိုလိုင္းနားတကၠသိုလ္မွ ZeynepTufekci ကေတာ့၎၏Twitter စာမ်က္ႏွာေပၚတြင္ယခုကဲ့သို႔ေရးသားခဲ့ေလသည္။
“သမၼတအာဒိုဂန္အေနနဲ႔Twitter နဲ႔မိုဘုိင္းဗီဒီယို၀န္ေဆာင္မႈFaceTime တို႔ကို သံုးလိမ့္မယ္လုိ႔ဘယ္တုန္းကမွကြၽန္ေတာ္မထင္ခဲ့ဘူး။အခုေတာ့အစိုးရသစၥာခံ ေတြဟာဆိုရွယ္မီဒီယာေတြကို သံုးၿပီးတူရကီအာဏာသိမ္းမႈကိုတုံ႔ျပန္တြန္းလွန္ႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္”ဟူ၍ ျဖစ္သည္။

Ref : (Turkey coup: How mobiles beat tanks and saved Erdogan -By Thom Poole)

ကိုဆဲြ(မုံရြာ)
Mobile Guide Journal (Every Monday)
https://www.facebook.com/officialmobileguidejournal

<<< ေအာက္ကေၾကာ္ျငာကိုတစ္ခ်က္ေလာက္ႏွိပ္ခဲ့ေပးေစခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုတစ္ဖက္တစ္လမ္းကကူညီရာေရာက္ပါတယ္ဗ်ာ။ >>>  



www.pyaephyo.com