ဤတပတ္ မွစၿပီး ကမၻာ့လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၃၀၀၀ ေလာက္ ဟာ ေတာင္အေမရိက ဘရာဇီးလ္ နုိင္ငံမွာ
က်င္းပ မယ့္ ၂၀၁၄ ကမၻာ့ ဖလားကုိ အင္တုိက္အားတုိက္ ၾကည့္ၾကမွာၿဖစ္ပါတယ္။ သည္
အခ်ိန္ဆုိ ၿမန္မာ နုိင္ငံ လက္ဖက္ရည္ဆုိင္ နဲ႔ စားေသာက္ဆုိင္ေတြမမွာ လည္း ၿမန္မာ
ေရႊပရိတ္သတ္ ေတြ တ၀ုန္း၀ုန္း နဲ႔ အင္တုိက္အား တုိက္ ၿဖစ္ မယ္ ဆုိ တာ
ၿမင္ေရာင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့္ ဒီအ ပတ္မွာ ဘရာဇီးလ္ နုိင္ငံရဲ့ စီးပြားေရး ဆုိင္ရာ
အေၿခအေနနဲ႔ ၿမန္မာႏုိင္ငံ အတြက္ အက်ဳိး ရွိမယ့္ ဖြ႔ံၿဖဳိးေရး ဆုိင္ရာ
နည္းလမ္းမ်ားကုိ စာဖတ္သူမ်ား အတြက္ ဗဟုသုတ အေန နဲ႔တင္ၿပလုိက္ပါတယ္။
ဘရာဇီးလ္
စီးပြားအေၿခခံ အုတ္ၿမစ္
ဘရာဇီးလ္နုိင္ငံ ဟာ BRICS လုိ႔ေခၚတဲ့ Brazil, Russia, India, China, နဲ႔
South America ဆုိတဲ့ ကမၻာ႔ တက္သစ္စ စီးပြားေရး ဆုိင္ရာ ကြန္ရက္ ထဲမွာပါတဲ့
ႏုိင္ငံၿဖစ္ပါတယ္။ သည္ ငါးနုိင္ငံကုိ Economics Blocs လုိ႔လည္းေခၚ ပါတယ္။ ဘရာဇီးလ္
ဟာ Forbes ရဲ့ တြက္ခ်က္ မွု အရ ၂၀၁၂ မွာ
ကမၻာ့စီးပြား ထိ္ပ္သီး အေနနဲ႔ နံပါတ္ ၆ မွာ ခ်ိတ္ခဲ့ပါတယ္။ တနုိင္ငံလုံး ၀င္ေငြ
အေနနဲ့ တြက္ခ်က္မယ္ဆုိရင္ ၂၀၁၃ ႏွစ္ခ်ဳပ္အရ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၂.၅၃၃ ကေဋ ရွိ ၿပီး
ႏုိင္ငံ ၀င္ေငြဟာ လယ္ယာစုိက္ပ်ုဳိးေရး ၅.၅ ရာခုိင္ႏွဳန္း ၊ ထုတ္ကုန္ ၂၇.၅
ရာခုိင္ႏွုန္းနဲ႔ ၀န္ေဆာင္မွုဆုိင္ရာ
လုပ္ငန္း ၆၆ ရာခုိင္ႏွုန္းကုိ အေၿခခံ ၿပီး ရွင္သန္ေနတာၿဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ 2003
ခုႏွစ္ မွာ ဘရာဇီးလ္ ဟာ Land Reform Program ဆုိတဲ့ ေၿမၿခံ လယ္ေၿမကိစၥၿပဳၿပင္
ေၿပာင္းလည္း ေရးကုိ စလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ့ ၅၀ ရာခုိင္ႏွုဳန္း ရွိလယ္ေၿမ
အိမ္ၿခံ မ်ားကုိ ၁ ရာခုိင္ႏွုန္းသာ ရွိတဲ့ အရင္းရွင္ မ်ားထံမွ ၿပည္သူမ်ားအားလုံး
အဆင္ေၿပေအာင္ စုိက္ပ်ဳိးေရး နဲ႔ အိမ္ေၿမပုိင္ဆုိင္မွုစနစ္ကုိ တရားမွ်တမွု
နဲ႔လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ အိမ္ၿခံ ေၿမၿခံရွိမွသာ လူတစ္ဦး ရဲ့ သင့္တယ္တဲ့ ရထုိက္မွဳ နဲ႔ လူ႔ဂုဏ္ ရွိမွာၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါကုိ
ႀကဳိတင္ သိထားတဲ့ အစုိးရဟာ လယ္ယာေၿမမ်ားကုိ အပုိင္း ပုိင္းခြဲ ေ၀ၿပီး သုိ႔မဟုတ္
အိမ္ၿခံ မ်ား ကုိ ေခတ္မီ တုိက္တာမ်ား အေနၿဖင့္ အသစ္ေဆာက္လုပ္ၿပီး ေ၀းလံ ေခါင္ပါး နယ္ေၿမမ်ားကုိ
ၿမဳိ႔သစ္မ်ား အေနနဲ႔ တည္ေဆာက္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၀ ႏွစ္ အတြင္း မွာ ေၿပာင္းလည္း
မွုေတြလည္းေတာ္ေတာ္ရွိလာပါတယ္။ စုိက္ပ်ဳိးေရး စနစ္မွ ထုတ္ကုန္မ်ားကုိ ယႏၱယားႏွင့္
အေၿခခံ ၿပီး ထုတ္လုပ္ခဲ့ပါတယ္။
ဒီလုိၿပဳၿပင္ေၿပာင္းလည္းမွု လုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ အေၿခခံ ေယဘူရ ၿဖစ္တဲ့ မီး၊
ေရ၊ ေက်ာင္း၊ ေဆးရုံ နဲ႔ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး
အေၿခအေနမ်ား ကုိ နုိင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖဳိးေရး ဆုိင္ရာ လူမွုကြန္ယက္မ်ား နဲ႔
ပူးေပါင္းၿပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ဘရာဇီးလ္ဟာ သူ႔နုိင္ငံမွာ စြမ္းအင္ အခန္း က႑ကုိ
ဦးစားေပးထားၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ သူ႔ ုႏုိင္ငံမွာ ရွိတဲ့ ေခ်ာင္း ေရ
ၿမစ္မ်ားကုိ အေၿခခံ ၿပီး Hydropower ကုိ ထုတ္ေနတာၿဖစ္ပါတယ္။ လက္ရွိ အေၿခအေန မွာ
၂၆၀၀၀၀ မီဂါ၀တ္ကုိ တစ္ နုိင္ငံ လုံးကုိ ထိန္ထိန္ လင္းေအာင္ၿဖန္႔ၿဖဴးေပးေနတာၿဖစ္
ပါတယ္။ ၉၀ ရာခုိင္ႏွဳန္းဟာ ေရ အားလွ်ပ္စစ္ၿဖစ္ၿပီး ၁၀ ရာခုိင္ႏွုန္း ဟာ က်န္တဲ့
ေလာင္စာဆီကုိ အေၿခခံတဲ့ စြမ္းအင္မ်ဳိး ၿဖစ္ပါတယ္။
Land Reform Program လုပ္ၿပီးတဲ့ ေနာက္ပုိင္း ဘရာဇီးလ္ ရဲ့
ေ၀းလံေခါင္ပါးတဲ့ ေဒသမွာ ရွိတဲ့ အုိးအိမ္မဲ့ မိသားစု ၁၀ သိန္း ကုိ အိ္မ္ၿခံ ေၿမ
မ်ား တရားမွ်တစြာ ခြဲေ၀ေပးခဲ့ၿပီး ၁၀ ႏွစ္ အတြင္း အလုပ္ သန္းေပါင္း ၂ သန္းေက်ာ္ကုိ
ဖန္တီး နုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ဘရာဇီးလ္ ဟာ က်န္တဲ့ ထုတ္ကုန္မ်ား ၿဖစ္တဲ့ ကား၊ ေလယာဥ္၊
လွ်ပ္စစ္ပစၥည္း၊ ေလာင္စာဆီ၊ နဲ႔
သတၱဳမ်ားကုိ ထုတ္လုပ္ၿပီး ၀န္ေဆာင္မွု
လုပ္ငန္းမ်ားၿဖစ္တဲ့ ဟုိတယ္ ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္းမ်ား၊ ဘ႑ာေရး လုပ္ငန္းမ်ား ၊ အေသးစား အင္တာနက္ အေၿခခံ
၀န္ေဆာင္မွု စီးပြား လုပ္ငန္း ႏွင့္ လက္လီ လက္ကားလုပ္ ငန္းမ်ားကုိ လည္း အဓိက
ထားၿပီးလုပ္ေဆာင္ေနပါတယ္။ ႏုိင္ငံရဲ့ ၆၆ ရာခုိင္ႏွုန္း ၀င္ေငြ ဟာ ၀န္ေဆာင္မွု လုပ္ငန္းေပၚ အေၿခခံေနပါတယ္။
ေရႊ
ၿမန္မာအတြက္ ကုိက္ညီ တဲ့ သင္ခန္းစာ
တဟုန္ထုိး တုိးတက္ ဆဲနုိင္ငံမ်ားၿဖစ္တဲ့ ဘရာဇီးလ္၊ ေတာင္ အာဖရိက နဲ႔ အိမ္နီးခ်င္း ႏုိင္ငံၿဖစ္တဲ့ အင္ဒုိနီးရွား
မ်ား ဟာ ၿပည္သူလူထုအတြက္ Land Reform Program ကုိ ဦးစားေပးၿပီး
လုပ္ေဆာင္သြားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး စြမ္းအင္ နဲ႔ ေယဘူယ ၿဖစ္တဲ့ အဆာက္အုံ
လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေတြမွာ အဓိက ရင္းႏွီးၿမဳပ္ႏွံသြားပါတယ္။
ဒီကိစၥေတြအားလုံးေတြမွာ နုိင္ငံ႔ စြမ္းအင္ နဲ႔ သံယာဇာတ ကုိအအေၿခခံၿပီး
လုပ္ေဆာင္သြားတာၿဖစ္ပါတယ္။ အတုိက္အခံေတာ့္ ရွိမွာ ပါဘဲ။ တုိင္းသူၿပည္သားေတြလည္း
အစုိးရ နဲ႔ အတူ နုိင္ငံ႔ စီမံခန္႔ခြဲမွု Planning မွာ ပါ၀င္ သြားပါတယ္။ အစုိးရကလည္း
တုိင္းသူၿပည္သားမ်ား အတြက္ ဦးစား ေပး လုပ္ေဆာင္ေပးတယ္ဆိုေတာ့္ က်န္တဲ့ ႏုိင္ငံ
တကာ စီပြား ကြန္ရက္ မ်ား နဲ႔ ႏုိင္ငံ အသီးသီး ရဲ့ ေထာက္ပံံ႔ မွုကုိ ရပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ၿမန္မာၿပည္ လည္း သည္ အေၿခအေနကုိ ေၿခလွမ္းစ ေရာက္ ေနဆည္းၿဖစ္ပါၿပီ။
ေၿပာင္းလည္းမွု မ်ား ေတာ္ေတာ္ရွိေနပါၿပီ။ ဒီထက္ မက ေၿပာင္းလည္း မွု မ်ားလည္း
ရွိဖုိ႔လုိပါေသးတယ္။ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလး လုိၿမဳိ႕ၿပ ႀကီးမ်ား မွာ ေၿပာင္းလည္း သည္သာမ
ကာ နုယ္ၿမဳိ႕မ်ားမွာ လည္း ၿပည္သူလူထု မ်ား အတြက္ ေၿပာင္းလည္းမွု မ်ား ရွိ
ဖုိ႔လုိပါေသးတယ္္။ ဘရာဇီးလ္ ရဲ့ ေၿပာင္းလည္း မွု ဟာ ၿခံေၿမ ပုိင္ဆုိင္မွု နဲ႔
နယ္ရွိ ၿပည္သူလူ ထုမ်ား ထုတ္ကုန္ မ်ား မ်ား ၿပဳလုပ္ နုိင္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။
တုိ႔
အၿပင္ Ecommerce န႔႔ဲံ Startups အေသးစား လုပ္ငန္း မ်ား ႏွင့္ လည္း နုိင္ငံ စီးပြား
ကုိ ခ်ဲ႔ထြင္ ေနပါတယ္။ ယေန႔ ဘရာဇီးလ္ မွုာ နံမည္ ႀကီး Ecommerce မ်ားၿဖစ္တဲ့ Viajetnet ေခၚ ခရီးသြားလာေရး Booking System နဲ႔ Baby ကေလးသုံး ပစၥည္း မ်ား
ေရာင္းတဲ႔လုပ္ငန္းမ်ားၿဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူ အၿမင္ နဲ႔ ေၿပာ ရ ရင္ ႏုိင္ငံ
တစ္ႏုိင္ငံ တုိးတက္မွု ဟာ Productivity Power ဆုိတဲ့ ထုတ္ကြန္ စြမ္းအားေပၚမွာ
မူတည္ပါတယ္။ ၿမန္မာၿပည္ ထုတ္ကုန္ အားနည္း ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ စုိက္ပ်ဳိးေရး နဲ႔
၀န္ေဆာင္မွု ခရီးသြားလာေရးလုပ္ငန္း မ်ား မွာ လုပ္ငန္းမ်ားခ်ဲ႕ထြင္ႏုိင္ ဖုိ႔ေနရာ
ေတာ္ေတာ္မ်ား မ်ား ရွိပါေသးတယ္။ ဒီလုပ္ငန္းေတြကုိ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ကုိင္ လုိပါက
ၿပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္ေရး ကိစၥမ်ားကုိ ဦးစြာ အရင္ေၿဖရွင္းရမွာ ၿဖစ္ပါတယ္။
ၿပည္သူလူထု မ်ား ေအးခ်မ္းၿခင္း ႏွင့္လုံၿခဳံ မွုရမွ သာ အၿခား လုပ္ငန္းမ်ား ကုိ
ထိေရာက္စြာ လုပ္ကုိင္ႏုိင္မွာၿဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၃ ခုနွစ္ ကမၻာ့ကုမၸဏီႀကီး မ်ားကုိ စီမံခန္႔ခြဲေရးနည္းပညာ ေပးဆုိင္ရာ မစ္ကင္ဆီ (Mckinsey Global Institute) မွ လည္း ျမန္မာ႔စီးပြားေရး ကုိ ဒီဂ်စ္တယ္လုိ႔ေခၚတဲ့ ဆက္သြယ္ျပန္ၾကားေရး နည္းပရိယာယ္ေျပာင္းလဲေရး
၂။ အေျခခံ စုိက္ပ်ဳိးေရးစနစ္မွ ထုတ္ကုန္စနစ္သုိ႔ ေျပာင္းလဲေရး၊
၃။ နည္းစနစ္က် ၿမိဳ႕ျပတည္ေဆာက္ ခ်ဲ႕ထြင္ေရးန႔ဲ
၄။ ႏုိင္ငံတကာ စီးပြားေရးကြန္ရက္ဆုိင္ရာနည္းစနစ္မ်ား နဲ႔လုပ္ဆာင္သြားဖုိ႔ သုံးသပ္သြားပါတယ္။
စာေရးသူအေနနဲ႔ေတာ့္ ဒီဂ်စ္တယ္ ကုိ အေၿခခံတဲ့ လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ၿခင္းၿဖစ္ပါတယ္။
ယေန႔ၿမန္မာၿပည္ အတြင္း ဒီဂ်စ္တယ္ ကုိ အေၿခခံၿပီး ေအာင္ၿမင္ မွု ရ ရွိေနတာ ကေတာ့္ အိမ္ၿခံေၿမၿခံ၊ တုိက္ခန္းမ်ားကုိ
လြယ္ကူထိေရာက္စြာ လုပ္ေပးေနတဲ႔ House ႏွင့္
အခ်ိန္ ကုန္သက္သာစြာ Online Shopping လုပ္ေပးေနတဲ့ Omyanmar
မ်ားၿဖစ္ပါတယ္။ နံလန္ ထုူစ ၿမန္မာ
ၿပည္ ဟာ ၂၀၁၃ မွာ အာဆီယံ အားကစား ၿပဳိင္ပြဲ ကုိ ထိေရာက္ စြာ ဦးေဆာင္
လုပ္ႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ ၿမန္မာၿပည္သူမ်ား ရဲ့ စြမ္းေဆာင္မွု ရွိတဲ့ အရည္ အခ်င္း ကုိ
ၿပသတဲ့ အထိမ္းအမွတ္ အေနနဲ႔လည္းေၿပာလုိ႔ရပါတယ္။ သည္လုိ လုပ္ႏုိင္ခဲ့ တဲ့ ၿမန္မာၿပည္
ဟာ စီးပြားေရး၊ ပညာေရး နဲ႔ ဖြဲ႔ၿဖဳိးမွု က႑ ပုိင္းမ်ား မွာ မ်ားမ်ား
လုပ္ႏုိင္ဖုိ႔လုိ ပါေသးတယ္။ လုပ္ႏုိင္တဲ့ အရည္ အခ်င္းလည္းရွိပါတယ္။ ၁ လ ေက်ာ္
က်င္း ပမယ့္ ဘရာဇီးလ္ ကမၻာ႔ဖလား ၿပဳိင္ပြဲကုိ ေရႊၿမန္မာမ်ား အား တက္ တေရာ
ၾကည့္သည့္ အတုိင္း မိမိတုိ႔ ရဲ့ ကုိယ္ပုိင္ စီးပြား က႑မ်ားကုိ လည္း ပုိ၍ ထိေရာက္
စြာ ခ်ဲ႔ လုပ္ကုိင္ နုိင္ရန္ ရည္ရြယ္လွ်က္။
စတီဖင္ဆုိင္း
ဘာလင္
