ကမၻာတစ္ဝန္းလံုးမွာရိွတဲ့ သံုးစဲြသူ ၁၀ သန္းေက်ာ္ဟာ Poke’mon GO
စမတ္ဖုန္းအက္ပ္နဲ ့ ခ်ိတ္ဆက္ျပီး ကစားေနၾကပါတယ္။ ဒီအက္ပလီေကးရွင္းဟာ GPS နဲ
့သင့္ဖုန္းကင္မရာကို သံုးျပီး သင့္ရဲ့ တကယ့္ လက္ရိွပတ္ဝန္းက်င္ထဲက
အတုအေယာင္ Pokemon ေကာင္ေလးေတြရဲ့ အာရံုခံျမင္ကြင္းျပခ်က္တစ္ခုကို
ဖန္တီးေပးပါတယ္။ တစ္ပတ္မွ်မၾကာေသးခင္မွာပဲ လူေတြ စဲြလမ္းသြားတဲ့ ဒီဂိမ္းဟာ
Twitter နဲ ့ Tinder တို ့ ထက္ ပံုမွန္သံုးစဲြတဲ့သူေတြ
ပိုျပီးမ်ားမ်ားလာပါတယ္။
သို ့ေသာ္လည္း ဇူလိုင္လ ၁၂ ရက္ေန ့က PokemonGo ရဲ့ တရားဝင္ေဖ့ဘြတ္စာမ်က္ႏွာမွာ တင္ထားတဲ့ ပို ့စ္တစ္ခုမွာေတာ့ ဒီဂိမ္းကိုျဖန္ ့ခ်ိဖို ့အတြက္ ေရြးခ်ယ္မထားတဲ့ ႏိုင္ငံအုပ္စုငယ္ေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း တစ္ႏိုင္ငံအပါအဝင္ ျဖစ္တယ္လို ့ဆိုထားပါတယ္။
“Pokemon GO ကို တရုတ္ျပည္သူ ့သမၼတႏိုင္ငံ(ျပည္မၾကီး) ၊ ကိုရီးယား(ေတာင္ကိုရီးယား) ၊ ထိုင္ဝမ္ ၊ က်ဴးဘား ၊ ျမန္မာ နဲ ့ဆူဒန္ျပည္တို ့ကလဲြျပီး ႏိုင္ငံအားလံုးမွာ ကစားလို ့ရႏိုင္ပါျပီ” လို ့ အဲဒီပို ့စ္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
အဲဒီပို ့စ္မွာေျပာထားစဥ္က Pokemon GO ကို ႏိုင္ငံအားလံုးမွာ တကယ္ကစားလို ့မရႏိုင္ေသးပါ ဘူး။ အေနာက္ႏိုင္ငံ လက္တစ္ဆုပ္စာမွာပဲ ကနဦးအေနနဲ ့ေဆာ့လို ့ရပါေသးတယ္။ ဒီဂိမ္းကို ထုတ္လုပ္တဲ့ Niantic အဖဲြ ့မွ ေၾကျငာခ်က္တစ္ခုမွာဆိုရင္ “ယခုထိေတာ့ နယူးဇီလန္ ၊ ၾသစၾတီးယား ၊ အေမရိကန္ နဲ ့ ဂ်ာမဏီ ႏိုင္ငံတို ့ကလဲြျပီး တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြအတြက္ ဘာအစီအစဥ္မွ ေၾကျငာထားတာမ်ိဳးမရိွေသးပါဘူး” လို ့ ဇူလိုင္ ၁၄ ရက္ေန ့မွာ ဒိြဟျဖစ္ဖြယ္ ေဖ့ဘြတ္ပို ့စ္တစ္ခု မွာေျပာထားပါတယ္။
အဲသလိုကဲြလဲြေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကို အခ်ိဳးခ်ေပါင္းစပ္ေပးတာကေတာ့ သီတင္းပတ္အကုန္ ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္ေန ့မွာ အေရွ့ဘက္နဲ ့ေျမာက္ဘက္ ဥေရာပႏိုင္ငံ ၂၆ ႏိုင္ငံကို ဒီဂိမ္းရဲ့ဆာဗာေတြထဲကို ထပ္ထည့္လိုက္တာ ပါပဲ။
ေဖ့ဘြတ္ပို ့စ္မွာ ေျပာထားတဲ့ တစ္ကမၻာလံုးျဖန္ ့ခ်ိမႈ (အေပၚကစာရင္းပါႏိုင္ငံေတြကလဲြျပီး)ကို လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ပံုရိွပါတယ္။ အာရွမွ တြစ္တာ အသိုင္းအဝန္းကို ပြက္ေလာရိုက္ေစတဲ့ ဇူလိုင္ ၁၄ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ရက္က ထပ္ထည့္လိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံသစ္ေတြပါဝင္လာမႈကေန ေျပာစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ကနဦ စတင္ထုတ္လုပ္ျဖန္ ့ခ်ိျခင္းထက္လြန္ျပီး ခဲ် ့ထြင္သြားဖို ့အစီအစဥ္မ်ားကို ရွင္းလင္းစြာခ်ထားျပီး ကမၻာတစ္ဝန္းက ႏိုင္ငံေတြမွာ လုပ္ေဆာင္ထားၾကပါတယ္။သို ့ေသာ္လည္း အဲဒီအစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ေရာ ပါပါ့မလား။
University of Lagos ဝန္းထဲ မွ တကၠဆီေတြၾကားထဲ လမ္းေလ်ွာက္လာရင္း မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းနဲ ့ Pokemon GO အက္ပလီေကးရွင္းကို သံုးလာတဲ့ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ ေဆာ့ဖ္ဝဲလ္ developer Timi Ajiboye ကေတာ့ “မွတ္ခ်က္ေပးတာေလးနဲ ့ေတာ့ Pokemon GO ဒီကို ေရာက္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုလိုပဲ ဒီဂိမ္းကိုကစားလို ့မရႏိုင္တဲ့ အလားတူႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ ့ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားေတြဆီက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတဲ့ ဂိမ္းဝါသနာအိုးေတြကေတာ့ ဒီလိုစိတ္ပ်က္စရာ သတင္းေတြကေန သက္သာစရာရိွပါေသးတယ္။ အဲဒီက သံုးစဲြသူေတြကေတာ့ ဂ်ာကာတာနဲ ့လာဂို ့စ္မွာ Pokemon ရွာဖို ့ ဒီဂိမ္းရဲ့ တရားမဝင္တဲ့ unofficial version ကိုပဲ ေဒါင္းလုပ္ဆဲြျပီး install လုပ္ထားၾကပါတယ္။ ဒီဂိမ္းကို ဟက္ခ္လိုက္လို ့ဖုန္းေတြ နာႏိုင္တဲ့ APK ဖို္င္ေတြကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုထိ ရမရ မသိရေသးပါဘူး။”လို ့ဆိုပါတယ္။
ဒီသတင္းကို ေပးပို ့သူကေတာ့ အက္ပလီေကးရွင္းကို ေဒါင္းလုပ္ဆဲြဖို ့အတြက္ သူ ့ရဲ့ US AppleID ကို သံုးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတြင္းဝန္ရံုးနားမွာ နာရီဝက္ေလာက္ ၾကာေအာင္ လွည့္သြားရင္ သူက ေမးခြန္းတစ္ခုေပးခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာေတာ့ Pokemon က လူၾကိဳက္မမ်ားေသးပါဘူး။ ၾကည့္ရတာ သင္ဟာ ဒိဂိမ္းကို ပထမဆံုး စျပီးေဆာ့တဲ့အခါမွာ စျပီးေတြ ့တဲ့ ပိုးေကာင္က အျပင္မွာ အလိုလို ေပၚေနလို ့ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။
ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့အခ်က္လား။
ဂိမ္းကစားေနစဥ္အတြင္းမွာ Pokemon GO သံုးစဲြသူေတြဟာ ဟိုဟိုဒီဒီသြားလာရင္း ဖုန္းမ်က္ႏွာျပင္နဲ ့ မ်က္စိ မခြာတမ္းရိွ ေနဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ အဲသလို ဖုန္းတစ္လံုးနဲ ့ေလွ်ာက္လိမ့္ေနတဲ့ ဂိမ္းဂ်ိဳးေတြဟာ ရာဇဝတ္မႈ ေတြ ၊ တိုးပြားလာတဲ့ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္မယ့္ အလားအလာေတြရိွလာၾကပါတယ္။ ဘယ္သူမွ သူတို ့သြားေနတဲ့ ေနရာကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။
UAE မွာဆို ဒီဂိမ္းက ေဆာ့လို ့အဆင္ေျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေဒသတြင္း app store ေတြမွာေတာ့ အခုထိ မရေသးပါဘူး။ အဘူဒါဘီျမိဳ ့ခံရဲေတြကေတာ့ ျမိဳ ့ထဲကို ေလွ်ာက္သြားရင္း ဂိမ္းေဆာ့ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကို သတိေပးထားၾကပါတယ္။ ရာဇဝတ္မႈ ထူေျပာတဲ့ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ဆိုင္ကယ္သမားေတြ ခိုးဆိုးႏိႈက္ေတြနဲ ့ျပည့္ေနတဲ့ လာဂို ့စ္မွာေတာ့ အဲသလို ဂိမ္းထဲကအေကာင္ေတြကို လိုက္မဖမ္းဖို ့အေၾကာင္းျပ ခ်က္ေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ဟန္ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားမွ ဒီဂိမ္းကို ေဆာ့ဖို ့စိတ္အားထက္သန္ေန ၾကသူေတြကေတာ့ Pokemon မွာ အနီေကာင္နဲ ့အျပာေကာင္ေလးေတြကို ေရြးလို ့ရေအာင္ စျပီး ဆဲြရတဲ့ Squirtles ေတြကို ရွာဖို ့Unofficial version ကို ေဒါင္းလုပ္ဆဲြေနၾကပါတယ္။
“ဒါက Mad Max ကားထဲကလို အၾကမ္းအရမ္းေတြခ်ည္းပဲ။ ကိုယ့္ဘက္က သြက္မွ မဟုတ္ရင္ ကုိယ္ပဲ ခံေနရမယ္”လို ့ အသက္ ၂၃ႏွစ္အရြယ္ software developer တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Timi Ajiboye က AFP သတင္းဌာန ကို ေျပာၾကားပါတယ္။
“တစ္ခါတေလၾကေတာ့လည္း ကိုယ့္ဖုန္းကို အျပင္ယူသြားတာ မလံုျခံဳပါဘူး။ အဲသလိုယူသြားျပီဆိုရင္ ခိုးမယ့္ေကာင္က ယင္ေကာင္ေတြလို အံုျပီး ေရာက္လာတာေလ” လို ့လည္း Ajiboye ရဲ့ ညီငယ္ Tade က ထပ္ေလာင္းေျပာျပပါတယ္။
ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားမွာ ဂိမ္းကစားလို ့ရေပမယ့္ ဒီဂိမ္းကို ကစားရတာဟာ အႏၱရာယ္ရိွႏိုင္ပါတယ္ လို ့ University of Lagos မွ အသက္ ၁၉ ႏွစ္အရြယ္ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ က ဆိုပါတယ္။
“ဒီမွာ Pokemon ကစားဖုိ ့က တရားဝင္ကစားလို ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံမဟုတ္ေတာ့ ရွားရွားပါးပါးေဆာ့ရတာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္အဖို ့ကေတာ့ ကံေကာင္းပါတယ္။” လို ့Tade ကေျပာျပပါတယ္။
သူရွင္းျပတာကေတာ့ ဒိုင္ႏိုေဆာလို အစိမ္းေကာင္မ်ိဳးေတြကို မဖမ္းႏိုင္ေသးေပမယ့္ Bulbasaur နည္းနည္းေတာ့ ေတြ ့ေနျပီဆိုပါတယ္။ ဒီေကာင္ေတြက ဖမ္းရတာ သိပ္လက္ေပါက္ကပ္တာလို ့လည္း ဆိုပါတယ္။
Pokemon GO ဟာ ရန္ကုန္က ဂိမ္းသမားေတြ အတြက္ ဘာလုပ္ေပးမလဲ။ ေခါင္းေပၚမွာ ရႈပ္လိမ္ေနတဲ့ ဝိုင္ယာျခံစည္းရိုးမ်ား ၊ လူသြားလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ဆီက ပြင့္ေနတဲ့ ေျမာင္းေပါက္မ်ားနဲ ့ ထိခိုက္ဒဏ္ရာအႏၱရာယ္ ၾကီးပါတယ္။ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ့္ ေဒတာေတြရဲ့ ကုန္က်စရိတ္ကလည္း ရိွေသးတယ္။ ဒီအက္ပလီေကးရွင္း က သင့္ရဲ့ တည္ေနရာကို ရယူရမွာပါ။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ကင္မရာကလည္း ပြင့္ေနမွာျဖစ္ျပီး ဘက္ထရီအားက လည္း ကုန္ေတာ့မယ့္အေၾကာင္း အခ်က္ျပမယ့္ႏႈန္းနဲ ့လုပ္ေဆာင္ေနမွာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ဖုန္းဘက္ထရီရဲ့သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္က မိနစ္ ၃၀ အတြင္းမွာပဲ ျပဳတ္သြားျပီး ဘာေကာင္မွလည္း မဖမ္းမိလိုက္ပါဘူး။
အေကာင္ဖမ္းတုန္း ကားေမာင္းျခင္း
ဒီအေတာအတြင္း ၾသစၾတီးယားမွာ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ရြယ္လူငယ္ႏွစ္ေယာက္ ကို ဆစ္ဒနီျမိဳ ့ဆင္ေျခဖံုးရပ္ မွာ ကားေမာင္းစဥ္ ဂိမ္းကစားေနသည့္အတြက္ ဒဏ္ရိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ႏွစ္ရက္ၾကာ ျပီးေနာက္ ကင္းလွည့္ရဲကားတစ္စင္းဟာ ဂိမ္းကစားရင္း ဖုန္းကိုပဲ စိုက္ၾကည့္လာတဲ့ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ကို မတိုက္မိေအာင္ အသည္းအသန္ေကြ ့ေရွာင္လိုက္ရတယ္လို ့ ၾသစၾတီးယား အေနာက္ပို္င္းရဲစခန္းက ဆိုပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္တို ့မွာ ေကြ ့ေရွာင္လိုက္ျပီး သူမကို ေျပာလိုက္ရတယ္။ေကာင္မေလးက သူက ဂိမ္းကို စဲြေနလုိ ့ပါ တဲ့” လို ့ တပ္ၾကပ္ၾကီး Daniel Fitzgeraldမွ ေဒသတြင္း သတင္းစာအဖဲြ ့ျဖစ္တဲ့ Perth သတင္းစာကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“Pokemon က အႏၱရာယ္ၾကီးပါတယ္” လို ့ဒီကိစၥျဖစ္ျပီးေနာက္ ရဲတပ္ဖဲြ ့က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အလားတူ စိတ္ပ်က္ဖြယ္အျဖစ္ေတြကို Tasmania ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ ့မွလည္း ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ သံသယျဖစ္ဖြယ္ ကားေတြ ၊ အျပဳအမႈေတြ နဲ ့မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းသံုးရင္း ကားေမာင္းေနတဲ့လူေတြနဲ ့ ပတ္သတ္ျပီး ဖုန္းနဲ ့တိုင္ၾကားတာေတြက တိုး တိုးလာပါတယ္လို ့ေျပာရင္း ကားေမာင္းသမားေတြဆိုတာကေတာ့ Pokemon လိုက္ရွာေနတဲ့ လူေတြကိုဆိုပါတယ္လို ့လည္း ရွင္းျပပါတယ္။
“ရဲေတြကေတာ့ လူေတြကို Pokemon တစ္ေကာင္တစ္ေလ မိဖို ့ ကားကို အႏၱရာယ္တၾကီး ေမာင္းေနၾကတာ မတန္ဘူးလို ့ ေျပာဆိုအသိေပးတိုက္တြန္းေနရတာပါပဲ” လို ့ Tasmania ရဲဌာန မွထပ္ေျပာပါတယ္။
ဆစ္ဒနီအေနာက္ပိုင္း ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္ေတြထဲက Rhodes ကြ်န္းစုမွ ေဒသခံေတြက ရဲေတြကို တိုင္ၾကားရာမွာ ဝရုန္းသုန္းကားနဲ ့ဗရုတ္သုကၡျဖစ္ေနတာေတြ ၊ ညနက္သန္းေခါင္ေနာက္ပိုင္း Pokemon ကစားတဲ့သူေတြနဲ ့ပန္းျခံမွာ တဝုန္းဝုန္းတဒိုင္းဒိုင္း ဆူညံေနတာေတြ ပါဝင္ေနတယ္လို ့ Sydney Morning Herald သတင္းစာက သတင္းေပးပို ့ထားပါတယ္။
နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံသားလူငယ္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ကေဖးဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာ အလုပ္လုပ္ေနရာကေန ထြက္လိုက္ျပီး ႏိုင္ငံအႏံွ ့မွာရိွတဲ့ virtual Pokemon ဇာတ္ေကာင္ေတြ ေနာက္လိုက္ေနတယ္လို ့ၾကားရပါတယ္။
အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ Tom Currie က Media Works’ Newshub ကိုေျပာၾကားရာမွာ သူဟာ လမ္း တစ္ေလွ်ာက္မွာရိွတဲ့ အပ်ံစား Pokemon ေတြကို ဖမ္းႏိုင္သေလာက္ ဖမ္းလို ့ရေအာင္ ဘတ္စ္ကားခရီးစဥ္ေတြ အမ်ားၾကီး ကို ၾကိဳတင္လက္မွတ္ျဖတ္ထားတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။
Ref: Myanmar Times (English Version)
သို ့ေသာ္လည္း ဇူလိုင္လ ၁၂ ရက္ေန ့က PokemonGo ရဲ့ တရားဝင္ေဖ့ဘြတ္စာမ်က္ႏွာမွာ တင္ထားတဲ့ ပို ့စ္တစ္ခုမွာေတာ့ ဒီဂိမ္းကိုျဖန္ ့ခ်ိဖို ့အတြက္ ေရြးခ်ယ္မထားတဲ့ ႏိုင္ငံအုပ္စုငယ္ေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း တစ္ႏိုင္ငံအပါအဝင္ ျဖစ္တယ္လို ့ဆိုထားပါတယ္။
“Pokemon GO ကို တရုတ္ျပည္သူ ့သမၼတႏိုင္ငံ(ျပည္မၾကီး) ၊ ကိုရီးယား(ေတာင္ကိုရီးယား) ၊ ထိုင္ဝမ္ ၊ က်ဴးဘား ၊ ျမန္မာ နဲ ့ဆူဒန္ျပည္တို ့ကလဲြျပီး ႏိုင္ငံအားလံုးမွာ ကစားလို ့ရႏိုင္ပါျပီ” လို ့ အဲဒီပို ့စ္မွာ ေဖာ္ျပထား ပါတယ္။
အဲဒီပို ့စ္မွာေျပာထားစဥ္က Pokemon GO ကို ႏိုင္ငံအားလံုးမွာ တကယ္ကစားလို ့မရႏိုင္ေသးပါ ဘူး။ အေနာက္ႏိုင္ငံ လက္တစ္ဆုပ္စာမွာပဲ ကနဦးအေနနဲ ့ေဆာ့လို ့ရပါေသးတယ္။ ဒီဂိမ္းကို ထုတ္လုပ္တဲ့ Niantic အဖဲြ ့မွ ေၾကျငာခ်က္တစ္ခုမွာဆိုရင္ “ယခုထိေတာ့ နယူးဇီလန္ ၊ ၾသစၾတီးယား ၊ အေမရိကန္ နဲ ့ ဂ်ာမဏီ ႏိုင္ငံတို ့ကလဲြျပီး တစ္ျခားႏိုင္ငံေတြအတြက္ ဘာအစီအစဥ္မွ ေၾကျငာထားတာမ်ိဳးမရိွေသးပါဘူး” လို ့ ဇူလိုင္ ၁၄ ရက္ေန ့မွာ ဒိြဟျဖစ္ဖြယ္ ေဖ့ဘြတ္ပို ့စ္တစ္ခု မွာေျပာထားပါတယ္။
အဲသလိုကဲြလဲြေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ကို အခ်ိဳးခ်ေပါင္းစပ္ေပးတာကေတာ့ သီတင္းပတ္အကုန္ ဇူလိုင္ ၁၆ ရက္ေန ့မွာ အေရွ့ဘက္နဲ ့ေျမာက္ဘက္ ဥေရာပႏိုင္ငံ ၂၆ ႏိုင္ငံကို ဒီဂိမ္းရဲ့ဆာဗာေတြထဲကို ထပ္ထည့္လိုက္တာ ပါပဲ။
ေဖ့ဘြတ္ပို ့စ္မွာ ေျပာထားတဲ့ တစ္ကမၻာလံုးျဖန္ ့ခ်ိမႈ (အေပၚကစာရင္းပါႏိုင္ငံေတြကလဲြျပီး)ကို လုပ္ေဆာင္သြားမယ့္ပံုရိွပါတယ္။ အာရွမွ တြစ္တာ အသိုင္းအဝန္းကို ပြက္ေလာရိုက္ေစတဲ့ ဇူလိုင္ ၁၄ တရားဝင္ထုတ္ျပန္ခ်က္မွာ ျပီးခဲ့တဲ့ ႏွစ္ရက္က ထပ္ထည့္လိုက္တဲ့ ႏိုင္ငံသစ္ေတြပါဝင္လာမႈကေန ေျပာစရာ ျဖစ္ေနပါတယ္။
ကနဦ စတင္ထုတ္လုပ္ျဖန္ ့ခ်ိျခင္းထက္လြန္ျပီး ခဲ် ့ထြင္သြားဖို ့အစီအစဥ္မ်ားကို ရွင္းလင္းစြာခ်ထားျပီး ကမၻာတစ္ဝန္းက ႏိုင္ငံေတြမွာ လုပ္ေဆာင္ထားၾကပါတယ္။သို ့ေသာ္လည္း အဲဒီအစီအစဥ္ေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ အတြက္ေရာ ပါပါ့မလား။
University of Lagos ဝန္းထဲ မွ တကၠဆီေတြၾကားထဲ လမ္းေလ်ွာက္လာရင္း မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းနဲ ့ Pokemon GO အက္ပလီေကးရွင္းကို သံုးလာတဲ့ အသက္ ၂၃ ႏွစ္အရြယ္ ေဆာ့ဖ္ဝဲလ္ developer Timi Ajiboye ကေတာ့ “မွတ္ခ်က္ေပးတာေလးနဲ ့ေတာ့ Pokemon GO ဒီကို ေရာက္လာမွာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အခုလိုပဲ ဒီဂိမ္းကိုကစားလို ့မရႏိုင္တဲ့ အလားတူႏိုင္ငံေတြျဖစ္တဲ့ အင္ဒိုနီးရွားနဲ ့ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားေတြဆီက ေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတဲ့ ဂိမ္းဝါသနာအိုးေတြကေတာ့ ဒီလိုစိတ္ပ်က္စရာ သတင္းေတြကေန သက္သာစရာရိွပါေသးတယ္။ အဲဒီက သံုးစဲြသူေတြကေတာ့ ဂ်ာကာတာနဲ ့လာဂို ့စ္မွာ Pokemon ရွာဖို ့ ဒီဂိမ္းရဲ့ တရားမဝင္တဲ့ unofficial version ကိုပဲ ေဒါင္းလုပ္ဆဲြျပီး install လုပ္ထားၾကပါတယ္။ ဒီဂိမ္းကို ဟက္ခ္လိုက္လို ့ဖုန္းေတြ နာႏိုင္တဲ့ APK ဖို္င္ေတြကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အခုထိ ရမရ မသိရေသးပါဘူး။”လို ့ဆိုပါတယ္။
ဒီသတင္းကို ေပးပို ့သူကေတာ့ အက္ပလီေကးရွင္းကို ေဒါင္းလုပ္ဆဲြဖို ့အတြက္ သူ ့ရဲ့ US AppleID ကို သံုးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အတြင္းဝန္ရံုးနားမွာ နာရီဝက္ေလာက္ ၾကာေအာင္ လွည့္သြားရင္ သူက ေမးခြန္းတစ္ခုေပးခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္မွာေတာ့ Pokemon က လူၾကိဳက္မမ်ားေသးပါဘူး။ ၾကည့္ရတာ သင္ဟာ ဒိဂိမ္းကို ပထမဆံုး စျပီးေဆာ့တဲ့အခါမွာ စျပီးေတြ ့တဲ့ ပိုးေကာင္က အျပင္မွာ အလိုလို ေပၚေနလို ့ျဖစ္မယ္ထင္ပါတယ္။
ဒါဟာ ေကာင္းတဲ့အခ်က္လား။
ဂိမ္းကစားေနစဥ္အတြင္းမွာ Pokemon GO သံုးစဲြသူေတြဟာ ဟိုဟိုဒီဒီသြားလာရင္း ဖုန္းမ်က္ႏွာျပင္နဲ ့ မ်က္စိ မခြာတမ္းရိွ ေနဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ အဲသလို ဖုန္းတစ္လံုးနဲ ့ေလွ်ာက္လိမ့္ေနတဲ့ ဂိမ္းဂ်ိဳးေတြဟာ ရာဇဝတ္မႈ ေတြ ၊ တိုးပြားလာတဲ့ ယာဥ္တိုက္မႈျဖစ္မယ့္ အလားအလာေတြရိွလာၾကပါတယ္။ ဘယ္သူမွ သူတို ့သြားေနတဲ့ ေနရာကို ေစာင့္ၾကည့္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။
UAE မွာဆို ဒီဂိမ္းက ေဆာ့လို ့အဆင္ေျပပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ေဒသတြင္း app store ေတြမွာေတာ့ အခုထိ မရေသးပါဘူး။ အဘူဒါဘီျမိဳ ့ခံရဲေတြကေတာ့ ျမိဳ ့ထဲကို ေလွ်ာက္သြားရင္း ဂိမ္းေဆာ့ေနၾကတဲ့ ႏိုင္ငံသားေတြကို သတိေပးထားၾကပါတယ္။ ရာဇဝတ္မႈ ထူေျပာတဲ့ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ဆိုင္ကယ္သမားေတြ ခိုးဆိုးႏိႈက္ေတြနဲ ့ျပည့္ေနတဲ့ လာဂို ့စ္မွာေတာ့ အဲသလို ဂိမ္းထဲကအေကာင္ေတြကို လိုက္မဖမ္းဖို ့အေၾကာင္းျပ ခ်က္ေကာင္းတစ္ခု ျဖစ္ဟန္ရိွပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားမွ ဒီဂိမ္းကို ေဆာ့ဖို ့စိတ္အားထက္သန္ေန ၾကသူေတြကေတာ့ Pokemon မွာ အနီေကာင္နဲ ့အျပာေကာင္ေလးေတြကို ေရြးလို ့ရေအာင္ စျပီး ဆဲြရတဲ့ Squirtles ေတြကို ရွာဖို ့Unofficial version ကို ေဒါင္းလုပ္ဆဲြေနၾကပါတယ္။
“ဒါက Mad Max ကားထဲကလို အၾကမ္းအရမ္းေတြခ်ည္းပဲ။ ကိုယ့္ဘက္က သြက္မွ မဟုတ္ရင္ ကုိယ္ပဲ ခံေနရမယ္”လို ့ အသက္ ၂၃ႏွစ္အရြယ္ software developer တစ္ဦးျဖစ္တဲ့ Timi Ajiboye က AFP သတင္းဌာန ကို ေျပာၾကားပါတယ္။
“တစ္ခါတေလၾကေတာ့လည္း ကိုယ့္ဖုန္းကို အျပင္ယူသြားတာ မလံုျခံဳပါဘူး။ အဲသလိုယူသြားျပီဆိုရင္ ခိုးမယ့္ေကာင္က ယင္ေကာင္ေတြလို အံုျပီး ေရာက္လာတာေလ” လို ့လည္း Ajiboye ရဲ့ ညီငယ္ Tade က ထပ္ေလာင္းေျပာျပပါတယ္။
ႏိုင္ဂ်ီးရီးယားမွာ ဂိမ္းကစားလို ့ရေပမယ့္ ဒီဂိမ္းကို ကစားရတာဟာ အႏၱရာယ္ရိွႏိုင္ပါတယ္ လို ့ University of Lagos မွ အသက္ ၁၉ ႏွစ္အရြယ္ လွ်ပ္စစ္အင္ဂ်င္နီယာေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ က ဆိုပါတယ္။
“ဒီမွာ Pokemon ကစားဖုိ ့က တရားဝင္ကစားလို ့ရတဲ့ ႏိုင္ငံမဟုတ္ေတာ့ ရွားရွားပါးပါးေဆာ့ရတာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္အဖို ့ကေတာ့ ကံေကာင္းပါတယ္။” လို ့Tade ကေျပာျပပါတယ္။
သူရွင္းျပတာကေတာ့ ဒိုင္ႏိုေဆာလို အစိမ္းေကာင္မ်ိဳးေတြကို မဖမ္းႏိုင္ေသးေပမယ့္ Bulbasaur နည္းနည္းေတာ့ ေတြ ့ေနျပီဆိုပါတယ္။ ဒီေကာင္ေတြက ဖမ္းရတာ သိပ္လက္ေပါက္ကပ္တာလို ့လည္း ဆိုပါတယ္။
Pokemon GO ဟာ ရန္ကုန္က ဂိမ္းသမားေတြ အတြက္ ဘာလုပ္ေပးမလဲ။ ေခါင္းေပၚမွာ ရႈပ္လိမ္ေနတဲ့ ဝိုင္ယာျခံစည္းရိုးမ်ား ၊ လူသြားလမ္းတစ္ေလွ်ာက္ဆီက ပြင့္ေနတဲ့ ေျမာင္းေပါက္မ်ားနဲ ့ ထိခိုက္ဒဏ္ရာအႏၱရာယ္ ၾကီးပါတယ္။ ထည့္သြင္းစဥ္းစားရမယ့္ ေဒတာေတြရဲ့ ကုန္က်စရိတ္ကလည္း ရိွေသးတယ္။ ဒီအက္ပလီေကးရွင္း က သင့္ရဲ့ တည္ေနရာကို ရယူရမွာပါ။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာ ကင္မရာကလည္း ပြင့္ေနမွာျဖစ္ျပီး ဘက္ထရီအားက လည္း ကုန္ေတာ့မယ့္အေၾကာင္း အခ်က္ျပမယ့္ႏႈန္းနဲ ့လုပ္ေဆာင္ေနမွာပါ။ ကြ်န္ေတာ့္ဖုန္းဘက္ထရီရဲ့သံုးပံုတစ္ပံုေလာက္က မိနစ္ ၃၀ အတြင္းမွာပဲ ျပဳတ္သြားျပီး ဘာေကာင္မွလည္း မဖမ္းမိလိုက္ပါဘူး။
အေကာင္ဖမ္းတုန္း ကားေမာင္းျခင္း
ဒီအေတာအတြင္း ၾသစၾတီးယားမွာ အသက္ ၁၇ ႏွစ္ရြယ္လူငယ္ႏွစ္ေယာက္ ကို ဆစ္ဒနီျမိဳ ့ဆင္ေျခဖံုးရပ္ မွာ ကားေမာင္းစဥ္ ဂိမ္းကစားေနသည့္အတြက္ ဒဏ္ရိုက္ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီေနာက္ ႏွစ္ရက္ၾကာ ျပီးေနာက္ ကင္းလွည့္ရဲကားတစ္စင္းဟာ ဂိမ္းကစားရင္း ဖုန္းကိုပဲ စိုက္ၾကည့္လာတဲ့ မိန္းကေလးတစ္ေယာက္ကို မတိုက္မိေအာင္ အသည္းအသန္ေကြ ့ေရွာင္လိုက္ရတယ္လို ့ ၾသစၾတီးယား အေနာက္ပို္င္းရဲစခန္းက ဆိုပါတယ္။
“ကြ်န္ေတာ္တို ့မွာ ေကြ ့ေရွာင္လိုက္ျပီး သူမကို ေျပာလိုက္ရတယ္။ေကာင္မေလးက သူက ဂိမ္းကို စဲြေနလုိ ့ပါ တဲ့” လို ့ တပ္ၾကပ္ၾကီး Daniel Fitzgeraldမွ ေဒသတြင္း သတင္းစာအဖဲြ ့ျဖစ္တဲ့ Perth သတင္းစာကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
“Pokemon က အႏၱရာယ္ၾကီးပါတယ္” လို ့ဒီကိစၥျဖစ္ျပီးေနာက္ ရဲတပ္ဖဲြ ့က ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
အလားတူ စိတ္ပ်က္ဖြယ္အျဖစ္ေတြကို Tasmania ျပည္နယ္ရဲတပ္ဖဲြ ့မွလည္း ေဖာ္ျပခဲ့တယ္။ သံသယျဖစ္ဖြယ္ ကားေတြ ၊ အျပဳအမႈေတြ နဲ ့မိုဘိုင္းလ္ဖုန္းသံုးရင္း ကားေမာင္းေနတဲ့လူေတြနဲ ့ ပတ္သတ္ျပီး ဖုန္းနဲ ့တိုင္ၾကားတာေတြက တိုး တိုးလာပါတယ္လို ့ေျပာရင္း ကားေမာင္းသမားေတြဆိုတာကေတာ့ Pokemon လိုက္ရွာေနတဲ့ လူေတြကိုဆိုပါတယ္လို ့လည္း ရွင္းျပပါတယ္။
“ရဲေတြကေတာ့ လူေတြကို Pokemon တစ္ေကာင္တစ္ေလ မိဖို ့ ကားကို အႏၱရာယ္တၾကီး ေမာင္းေနၾကတာ မတန္ဘူးလို ့ ေျပာဆိုအသိေပးတိုက္တြန္းေနရတာပါပဲ” လို ့ Tasmania ရဲဌာန မွထပ္ေျပာပါတယ္။
ဆစ္ဒနီအေနာက္ပိုင္း ဆင္ေျခဖံုးရပ္ကြက္ေတြထဲက Rhodes ကြ်န္းစုမွ ေဒသခံေတြက ရဲေတြကို တိုင္ၾကားရာမွာ ဝရုန္းသုန္းကားနဲ ့ဗရုတ္သုကၡျဖစ္ေနတာေတြ ၊ ညနက္သန္းေခါင္ေနာက္ပိုင္း Pokemon ကစားတဲ့သူေတြနဲ ့ပန္းျခံမွာ တဝုန္းဝုန္းတဒိုင္းဒိုင္း ဆူညံေနတာေတြ ပါဝင္ေနတယ္လို ့ Sydney Morning Herald သတင္းစာက သတင္းေပးပို ့ထားပါတယ္။
နယူးဇီလန္ႏိုင္ငံသားလူငယ္တစ္ေယာက္ကေတာ့ ကေဖးဆိုင္တစ္ဆိုင္မွာ အလုပ္လုပ္ေနရာကေန ထြက္လိုက္ျပီး ႏိုင္ငံအႏံွ ့မွာရိွတဲ့ virtual Pokemon ဇာတ္ေကာင္ေတြ ေနာက္လိုက္ေနတယ္လို ့ၾကားရပါတယ္။
အသက္ ၂၄ ႏွစ္အရြယ္ Tom Currie က Media Works’ Newshub ကိုေျပာၾကားရာမွာ သူဟာ လမ္း တစ္ေလွ်ာက္မွာရိွတဲ့ အပ်ံစား Pokemon ေတြကို ဖမ္းႏိုင္သေလာက္ ဖမ္းလို ့ရေအာင္ ဘတ္စ္ကားခရီးစဥ္ေတြ အမ်ားၾကီး ကို ၾကိဳတင္လက္မွတ္ျဖတ္ထားတယ္လို ့ဆိုပါတယ္။
Ref: Myanmar Times (English Version)
www.pyaephyo.com