9/25/2016

♪ " Windows 10 ေပၚမွာ Linux သံုးမယ္ " ♫


ေဆာင္းပါးရွင္ - ေနာင္စိုး (ထားဝယ္)

Windows ေပၚမွာ Linux သံုးလုိ႔ရသလား။ ရပါတယ္ Virtual box လုိ႔ေခၚတဲ့ Software တစ္ခုခံၿပီး သံုးလုိ႔ရပါတယ္။ OSX ေတြလည္း Intel Hardware ေတြ သံုးလာၿပီမုိ႔ ဆႏၵရွိရင္ Windows ေပၚမွာ OSX တင္သံုးလုိ႔လည္း ရပါတယ္။ OS ႏွစ္ခုၿပိဳင္သံုးတဲ့အတြက္ ႀကံဳရမယ့္အခက္အခဲက Hardware လုိအပ္ခ်က္ပါ။ Hard disk 500 Gb ေလာက္သံုးလာၿပီမုိ႔ space အတြက္ ျပႆနာ သိပ္မရွိေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ processor လိုအပ္ခ်က္ရွိမယ္။ Core i3 2.0 GHz ေလာက္ အနိမ့္ဆံုးရွိမွ အလုပ္လုပ္တာအဆင္ေျပမယ္။ RAM က အနည္းဆံုး 4 Gb ရွိဖုိ႔လုိပါမယ္။

၂ဝ၁၆ ထဲမွာထြက္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာအမ်ားစုဟာ Processor ကလြဲၿပီး က်န္တဲ့ hardware လိုအပ္ခ်က္ေတြ ျပည့္မီတာမ်ားပါတယ္။ ကံေကာင္းလာတာက ေနာက္ဆံုးထြက္ Windows 10 Anniversary Update မွာ Linux ကုိအေျခခံတဲ့ Bash Shell ပါလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ Linux terminal ကုိ Windows ထဲမွာ တိုက္႐ိုက္ run ႏုိင္ပါတယ္။ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ Windows ေပၚမွာ Linux သံုးမယ္ဆုိရင္ Linux အေတြ႕အႀကံဳ အနည္းအပါးရွိဖုိ႔လိုပါတယ္။ Linux ထဲက Bash Shell နဲ႔ရင္းႏွီးထားတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳရွိမယ္ဆုိရင္ ပိုၿပီးအဆင္ေျပပါမယ္။ Bash ရဲ႕ Command line စနစ္ကုိ အျပည့္အဝသံုးႏုိင္ပါမယ္။ ကိုယ္လုပ္ခ်င္တဲ့အရာ ေတြကို ျမန္ျမန္ဆန္ဆန္ ထိထိေရာက္ေရာက္ လုပ္ႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။

Windows 10 ထဲမွာ ထည့္ေပးထားတဲ့ Bash ဟာ Graphical Software ေတြကို အျပည့္အဝ အေထာက္အပ့ံမေပးပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ Xming တို႔လို X server Software တင္ၿပီး run မယ္ဆုိရင္ အဆင္ေျပႏုိင္ပါတယ္။ Xming ဟာ Bash ရဲ႕ အျပင္ဘက္ကေန အေထာက္အကူေပးပါမယ္။ X server အလုပ္လုပ္ေနၿပီဆုိရင္ app အသစ္တစ္ခုခု ဥပမာ Firefox ကုိတင္ပါ။ ၿပီးရင္ Sudo apt-get install firefox ဆုိတဲ့ Command ကို ႐ိုက္ထည့္ပါ။ ၿပီးရင္ DISPLAY = :0 firefox ကုိထပ္႐ိုက္ၿပီး Enter ေခါက္ပါ။ Firefox browser ဟာ Window အသစ္တစ္ခုနဲ႔ ေပၚလာပါမယ္။

Bash Command line နဲ႔ အရမ္းႀကီး မရင္းႏွီးဘူးဆုိရင္ Windows Command prompt သံုးဖူးတဲ့ အေတြ႕ အႀကံဳရွိဖုိ႔လိုပါတယ္။ Bash ရဲ႕ အသံုးအဝင္ဆံုး Command ေတြကို Windows Commad က ေခၚယူလုိ႔ရပါတယ္။ Default အေနနဲ႔ Windows Bash Shell app ဟာ Linux Desktop graphical application ေတြနဲ႔ တြဲၿပီးအလုပ္မလုပ္ႏိုင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ X server app တင္ၿပီး တခ်ဳိ႕ေသာ graphic အလုပ္ေတြ လုပ္ခိုင္းရတာျဖစ္ပါတယ္။ X server တင္လုိက္တဲ့အတြက္ Firefox, Pidgin နဲ႔ Chromium browser ေတြကို Command Line ကေန သံုးႏုိင္ပါမယ္။ Windows 10 ေပၚမွာ Linux သံုးတဲ့ အေျခခံစာေၾကၿပီးၿပီဆိုရင္ ubuntu documentation page ကုိသြားၿပီး Advanced command ေတြကို ေလ့လာသင့္ပါတယ္။ ဒါဆိုရင္ File backup/ system and network info checking အျပင္ တျခားအလုပ္ေတြကို Command line ကေန လုပ္ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။

ပထမဆံုး Windows 10 ေပၚမွာ Linux တင္ၿပီး သံုးဖုိ႔အတြက္ Windows 10 Anniversary Update လုိပ တယ္။ Windows 7 နဲ႔ Windows 10 ကိုကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ တရားဝင္ထည့္ဝယ္တဲ့သူေတြက Windows 10 Anniversary Update ကုိ ခ်က္ျခင္း download ခ်ဖုိ႔ အခြင့္အေရးရပါမယ္။ တရားမဝင္သံုးသူေတြက Anniversary Update ဆုိင္ေပၚေရာက္တဲ့အထိ ေစာင့္ရပါလိမ့္မယ္။ Windows 10 Anniversary update (build 14316 ကေန ေနာက္ပိုင္း) ကုိ တရားဝင္ယူခြင့္ရေပမယ့္ မရွိေသးတဲ့လူေတြက start menu မွာ Windows update ကုိ႐ိုက္ထည့္ရပါမယ္။ ၿပီးရင္ chek for updates ကို ေရြးရပါမယ္။ ၿပီးရင္ learn more မွာ ကလစ္ႏွိပ္ပါမယ္။ သူက Looking for more information aboult lastet updates ေခါင္းစဥ္ေအာက္ မွာရွိပါတယ္။ ၿပီးရင္ Get the Anniversary update now ကုိ ႐ိုက္ရပါမယ္။ လက္ရွိအေနအထားအရ ပင္လယ္ေကြ႕သား မုိဘုိင္းအင္တာနက္နဲ႔ခ်ိတ္ၿပီး အလုပ္လုပ္ရင္ နာရီဝက္ေလာက္မွာ ကိစၥၿပီးပါမယ္။

Anniversary Update install လုပ္ၿပီးၿပီဆုိရင္ start menu ထဲမွာ setting ကုိ ႐ိုက္ထည့္ပါမယ္။ ၿပီးရင္ app ကို ဖြင့္ပါမယ္။ အဲဒီေနရာကေနၿပီး update and security ေနရာမွာ ကလစ္ႏွိပ္ပါမယ္။ ၿပီးရင္ for developers ကုိ ကလစ္ဆက္ၿပီး ႏွိပ္ပါမယ္။ အဲဒီေနာက္မွာ Developer mode ကုိ ေရြးပါမယ္။ pop-up box တက္လာရင္ yes ကုိ ႏွိပ္ပါမယ္။ ဒီလိုႏွိပ္လုိက္ရင္ developer mode packae ကုိ install လုပ္ၿပီး activate လုပ္ေပးပါမယ္။ ဒီအဆင့္ေရာက္ရင္ control panel ကုိ ဖြင့္ပါ။ Programs ကတစ္ဆင့္ Turn Windows fearture on and off ကုိ သြားပါ။ Windows sub system for linux (Beta) ေဘးက ေလးေထာင့္ကြက္ထဲမွာ အမွန္ျခစ္ေပၚေအာင္ လုပ္ေပးပါ။ ၿပီးရင္ OK မွာ ကလစ္ႏွိပ္ပါ။ Windows ကုိ Restart လုပ္ေပးဖုိ႔ Pop-up box ေပၚလာရင္ Restart now ကုိ ေရြးေပးပါ။

ကြန္ပ်ဴတာ တစ္ေက်ာ့ျပန္ပြင့္လာၿပီဆုိရင္ start ေနရာမွာ ကလစ္ႏွိပ္ပါ။ bash ကုိ ႐ိုက္ထည့္ၿပီး bash -run command ကုိ ေရြးပါ။ Y ကို ႏွိပ္ေပးဖုိ႔ လာေျပာပါမယ္။ ဒါက Ubuntu ကုိ Windows 10 ေပၚမွာ install လုပ္ ေပးမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ y ကုိ ႏွိပ္ရပါမယ္။ ၿပီးရင္ enter ေခါက္ပါမယ္။ Bash on ubuntu on windows 10 ကို Windows store ကေနစၿပီး download လုပ္ပါမယ္။ အနိမ့္ဆံုး 250 kbps အျမန္ႏႈန္းရွိတဲ့အင္တာနက္ ဆက္သြယ္မႈလိုပါတယ္။ app ကုိ download ခ်ၿပီးရင္ ဖုိင္ကို extract လုပ္ပါ။ UI NX user name ထည့္ေပးဖုိ႔ လုိပါမယ္။ ၿပီးရင္ Enter ေခါက္ပါ။ password ကုိ ႏွစ္ႀကိမ္ထပ္႐ိုက္ထည့္ရပါမယ္။ ၿပီးသြားရင္ console ကုိ ပိတ္လိုက္ပါ။
Start menu မွာ Bash လုိ႔ ႐ိုက္ထည့္ပါ။ ၿပီးရင္ Bash on ubuntu on windows ကုိ ေရြးပါ။ Bash Shell ဟာ ubuntu ထဲမွာ အလုပ္လုပ္သလိုပဲ Windows ထဲမွာအလုပ္လုပ္ပါလိမ့္မယ္။ admin အခြင့္အေရးရထားၿပီျဖစ္လို႔ Command line ေတြ ႐ိုက္ထည့္တဲ့အခါ ေရွ႕မွာ sudo(super user) ကို ႐ိုက္ထည့္ေပးစရာ မလုိပါဘူး။ cd (change directory) အပါအဝင္ သံုးေနက် Linux bash command ေတြသံုးႏိုင္ပါၿပီ။ LS (list ) mv (more) နဲ႔ cp (copy) ဆုိတဲ့ command ေတြကိုလည္း သံုးႏိုင္ပါမယ္။ Windows file system ဆီသြားခ်င္ရင္ cd/mnt/c လို႔႐ိုက္ၿပီး enter ေခါက္ပါ။ Bash မွာ စာလံုး အႀကီးအေသးေရြးတဲ့ (Case-sensitive) ျဖစ္တယ္ဆုိတာ သတိထားရပါမယ္။ စာလံုးေတြကို တိတိက်က် ႐ိုက္ထည့္ေပးရပါမယ္။

ၿပီးရင္ Ls ႐ိုက္ထည့္ၿပီး Enter ေခါက္ပါ။ Bash က directory content ေတြကို ျပေပးပါမယ္။ ကိုယ္သြားခ်င္တဲ့ sulo-directory ကုိ တိတိက်က် သိမယ္ဆုိရင္
(ဥပမာ users) cd users လုိ႔႐ိုက္ထည့္ၿပီး enter ေခါက္ရပါမယ္။ Directory ေျပာင္းခ်င္တဲ့အခါတိုင္း cd ကုိ႐ိုက္ထည့္ေပးရပါမယ္။ Directory အသစ္ ဖန္တီးမယ္ဆုိရင္ mkdir ကုိ သံုးရပါမယ္။ rm ကေတာ့ mkdir သံုးၿပီး ဖန္တီးတဲ့ဖုိင္ေတြကို ဖ်က္ဖုိ႔ျဖစ္ပါတယ္။ text editor ကုိသံုးမယ္ဆုိရင္ vi ဒါမွမဟုတ္ nano ကုိ႐ိုက္ထည့္ၿပီး enter ေခါက္ပါ။ history ကေတာ့ လတ္တေလာ သံုးခဲ့တဲ့ Bash commands ေတြရဲ႕ history ကို ျပေပးပါမယ္။ wget က web server ထဲက content ေတြ retrieve လုပ္ရာမွာ အစြမ္းထက္တဲ့ tool ျဖစ္ပါတယ္။ wget အေၾကာင္းသိခ်င္ရင္ wget - help လုိ႔ ႐ိုက္ထည့္ေပးရပါမယ္။ ဒါဆုိရင္ သံုးလို႔ရတဲ့ command အျပည့္အစံုစာရင္းကို Bash က ျပေပးပါမယ္။

NetGuide Journal (Every Wednesday)
https://www.facebook.com/officialnetguidejournal





<<< ေအာက္ကေၾကာ္ျငာကိုတစ္ခ်က္ေလာက္ႏွိပ္ခဲ့ေပးေစခ်င္ပါတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္ကိုတစ္ဖက္တစ္လမ္းကကူညီရာေရာက္ပါတယ္ဗ်ာ။ >>>
 




www.pyaephyo.com