
Facebook၊Twitter ႏွင့္တျခားလူမႈကြန္ရက္platform မ်ားေၾကာင့္ လာမည့္
ဆယ္စုႏွစ္အတြင္းၿဗိတိန္ရွိပံုႏွိပ္သတင္းမီဒီယာလုပ္ငန္းမ်ားအေနျဖင့္ ေပါင္
သန္း၄၅၀ (ေဒၚလာသန္း၆၀၀ခန္႔) အထိဆံုး႐ႈံးမႈမ်ားရွိႏိုင္ေၾကာင္း မဟာဗ်ဳဟာ
အႀကံေပးလုပ္ငန္း OC&C ၏ ေနာက္ဆံုးထုတ္ျပန္လုိက္သည့္အစီရင္ခံစာ က
ခန္႔မွန္းလုိက္သည္။ OC&C ၏အစီရင္ခံစာကိုအေျခခံထားသည့္ၿဗိတိန္ ဂါးဒီးယန္း
သတင္းစာ၏သတင္းေဖာ္ျပခ်က္အရသတင္းစာမ်ားအေနျဖင့္လူမႈ
ကြန္ရက္မီဒီယာကိုအဓိကအသုံးျပဳ၍သတင္းဖတ္႐ႈေနသည့္လူငယ္မ်ိဳးဆက္
အေပၚလႊမ္းမိုးႏုိင္မႈနည္းပါးလာေနသည္ဟုဆိုသည္။ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္မူ လြန္ခဲ့
သည့္၂ႏွစ္ခန္႔ကပုဂၢလိကသတင္းစာမ်ားထုတ္ေ၀ခြင့္ျပဳၿပီးေနာက္ပိုင္းသတင္းစာႏွင့္စာေစာင္ဖတ္ရႈမႈႏႈန္း သိသိသာသာတိုးတက္လာေနၿပီးလူငယ္ထု၏
သတင္းႏွင့္စာနယ္ဇင္းမ်ားကိုစိတ္၀င္စားမႈႏႈန္းမွာလည္း ျမင့္တက္လာေန သည္။
သို႔ေသာ္လည္း ျပည္တြင္းတြင္မိုဘုိင္းဆက္သြယ္ေရးဆုိင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ
မ်ားျပဳလုပ္ထားၿပီးေနာက္မိုဘိုင္းဖုန္းကိုင္ေဆာင္မႈႏႈန္းအထူးတိုးတက္လာေနသကဲ့သို႔မိုဘုိင္းဖုန္းမွတစ္ဆင့္ သတင္းႏွင့္မီဒီယာစားသံုးမႈႏႈန္းမွာလည္းသတင္းစာဖတ္႐ႈသူတိုးတက္လာသကဲ့သုိ႔ပင္ထပ္ခ်ပ္မကြာတိုး တက္လာေနသည္။
ယေန႔ေခတ္သည္ဒစ္ဂ်စ္တယ္နည္းပညာေခတ္ျဖစ္သည္။ ေခတ္သည္ တေျဖးေျဖး လ်င္ျမန္မႈကိုအသားျပဳလာသည္။တိက်မႈသည္ ေနာက္ကလိုက္ သည္။သတင္းတင္ဆက္မႈမ်ားတြင္ပင္အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီဆိုသည့္စကားက ေခတ္စားလာေနသည္။ မိမိတို႔အေနျဖင့္ပံုစံခြက္တစ္ခုထဲတြင္ထုိင္ေန၍မရ ေသာေခတ္္လည္းျဖစ္သည္။ျမန္မာ့မီဒီယာေလာက သည္ ႏွစ္ေပါင္း၁၅၀ ေက်ာ္ ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ေခတ္ႏွင့္အညီ ေရြ႕လ်ားမႈမ်ားရွိသည္။Platform အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚတြင္အေျချပဳ၍လႈပ္ရွားလာခဲ့သည္စာရြက္မ်ား၊ ေရဒီယိုလႈိင္းမ်ား၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား မ်ားမွယခုအခါအင္တာနက္Platform ေပၚအထိတစ္ဆင့္ ခုန္တက္လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုယ္တုိင္ထိုင္ခံုတစ္ခုတည္းေပၚတြင္ ေပေတရပ္ေန၍မရေပ။ မီဒီယာမ်ားကိုယ္တုိင္လည္းနားလည္ၾကဟန္တူေလ သည္။
ယေန႔ေခတ္သည္ဒစ္ဂ်စ္တယ္နည္းပညာေခတ္ျဖစ္သည္။ ေခတ္သည္ တေျဖးေျဖး လ်င္ျမန္မႈကိုအသားျပဳလာသည္။တိက်မႈသည္ ေနာက္ကလိုက္ သည္။သတင္းတင္ဆက္မႈမ်ားတြင္ပင္အခ်ိန္ႏွင့္တစ္ေျပးညီဆိုသည့္စကားက ေခတ္စားလာေနသည္။ မိမိတို႔အေနျဖင့္ပံုစံခြက္တစ္ခုထဲတြင္ထုိင္ေန၍မရ ေသာေခတ္္လည္းျဖစ္သည္။ျမန္မာ့မီဒီယာေလာက သည္ ႏွစ္ေပါင္း၁၅၀ ေက်ာ္ ခဲ့ၿပီျဖစ္သည္။ ေခတ္ႏွင့္အညီ ေရြ႕လ်ားမႈမ်ားရွိသည္။Platform အမ်ိဳးမ်ိဳး ေပၚတြင္အေျချပဳ၍လႈပ္ရွားလာခဲ့သည္စာရြက္မ်ား၊ ေရဒီယိုလႈိင္းမ်ား၊ ႐ုပ္ျမင္သံၾကား မ်ားမွယခုအခါအင္တာနက္Platform ေပၚအထိတစ္ဆင့္ ခုန္တက္လာခဲ့ၿပီ ျဖစ္သည္။ကြၽန္ေတာ္တို႔ကိုယ္တုိင္ထိုင္ခံုတစ္ခုတည္းေပၚတြင္ ေပေတရပ္ေန၍မရေပ။ မီဒီယာမ်ားကိုယ္တုိင္လည္းနားလည္ၾကဟန္တူေလ သည္။
ယခုေခတ္တြင္ဆက္သြယ္ေရးစနစ္ေကာင္းမြန္လာျခင္းႏွင့္အတူနည္းပညာကိုအေျချပဳထားေသာသတင္း မီဒီယာPlatform
တစ္ခုပံုေပၚလာသည္။ သတင္း
ဖန္တီးမႈႏွင့္တင္ဆက္မႈမ်ားလည္းလုိက္ပါအသြင္ေျပာင္းလဲလာသည္။ယခင္လိုယေန႔ျဖစ္ေသာသတင္းကို မနက္ျဖန္မွမၾကားခ်င္ၾကေတာ့မနက္ျဖန္ၾကားခ်င္
သည္ကယေန႔အျဖစ္အပ်က္၏ပိုမိုတိက်ေသာ ေနာက္ကြယ္မွဇာတ္လမ္းသာ
ျဖစ္သည္။ယခုသတိထားၾကည့္ မိလွ်င္Facebook ကဲ့သုိ႔ေသာ ထင္ရွားသည့္ Social
Media ႀကီးေပၚတြင္သတင္း၀န္ေဆာင္မႈမ်ားက်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔
ရွိေနၿပီျဖစ္ၿပီးProfessional Journalist မ်ားအျပင္၀ါသနာရွင္အဆင့္Citizen
Journalist မ်ားပါ ေပါမ်ားလာသည္။မ်က္ေမွာက္ေခတ္တြင္ အင္တာနက္ ေၾကာင့္
လူတုိင္းသတင္းရွာလို႔ရလာသည္။သတင္းတင္ျပလို႔ရလာသည္။ သို႔ေသာ္
ယင္းသည္သတင္းတည္ေဆာက္မႈေတာ့မဟုတ္ေပ။သတင္းHints
မ်ားသာျဖစ္သည္။အင္တာနက္ေၾကာင့္သတင္းေထာက္မ်ားကိုယ္တုိင္သတင္းဦးရဖို႔စိန္ေခၚမႈမ်ားျမင့္တက္ လာေၾကာင္း၀န္ခံၾကသကဲ့သုိ႔အင္တာနက္က
သတင္းရွာေဖြေပးရာတြင္အေရးပါလာသည့္ ေနရာလည္းျဖစ္လာျပန္သည္။
တစ္ခ်ိန္ကပံုႏွိပ္သတင္းမီဒီယာမ်ားသည္တုိင္းျပည္တြင္လက္တံအရွည္ဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။သို႔ေသာ္လည္းလြန္ခဲ့ သည့္တစ္ႏွစ္ခန္႔မွစတင္၍
ျပည္တြင္းရွိ သတင္းစာ မ်ားႏွင့္သတင္းဌာနမ်ားသည္Digital News-letter
မ်ားNews Alert မ်ား၊News Message မ်ားNews App မ်ားကိုသိသိသာသာအေကာင္အထည္
ေဖာ္လာၾကၿပီးထိုက္သင့္သည့္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရခဲ့ၾကသည္။ ထို႔အျပင္ ျမန္မာ
ျပည္တြင္လူႀကိဳက္မ်ားလွသည့္လူမႈကြန္ရက္၀က္ဆုိက္တစ္ခုျဖစ္ေသာ
ေဖ့ဘုတ္ေပၚတြင္ လည္းသတင္းမ်ားလႊင့္တင္ျခင္းျဖင့္စာဖတ္ပရိတ္သတ္ကို
ဆြဲေဆာင္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေနၾကသည္။လက္ရွိတြင္မူမိုဘုိင္းဆက္သြယ္ေရး ႏွင့္
အင္တာနက္စနစ္မ်ားကပိုမို၍လက္တံရွည္လာၾကသည္။တုိင္းျပည္အႏွံ႔မဟုတ္ေတာင္
ေနရာေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားသို႔ေရာက္ေနသည္။ဥပမာအေနျဖင့္ နယ္
ေဒသမ်ားတြင္ယေန႔ထုတ္အားကစားဂ်ာနယ္တစ္ေစာင္ကို၀ယ္ယူမည္ဆိုပါကဂ်ာနယ္သာရမည္ျဖစ္ၿပီး အခ်ပ္ပိုစာရြက္က
ေနာက္ေန႔မွရမည္ျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္လည္းအင္တာနက္မွအဆိုပါဂ်ာနယ္အားPdf File
ျဖင့္Download ဆြဲပါကခ်က္ခ်င္းရေနၿပီျဖစ္သည္ (အခ်ိဳ႕အားကစားဂ်ာနယ္မ်ားက
ေတာ့ Download ဆြဲခြင့္မျပဳေသး)။သဘာ၀ေဘးအႏၲရာယ္ဆိုင္ရာ သတင္းမ်ား၊
သတိေပးခ်က္မ်ား၊သတင္းမွ်ေ၀မႈမ်ားကိုသတင္းစာမ်ား၊ဂ်ာနယ္မ်ားပင္လွ်င္အင္တာနက္မွတစ္ဆင့္ဦးဦးဖ်ားဖ်ား မွ်ေ၀ေနၾကရသည္။
သတင္းမီဒီယာမ်ားအေနျဖင့္ေရာစာဖတ္သူမ်ားပါလူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းအေပၚစိတ္ပါ၀င္စားမႈျမင့္တက္ လာေၾကာင္းသက္ေသမွာထိပ္တန္းသတင္းစာမ်ားျဖစ္ၾကသည့္7Day
သတင္းစာ၏ ေဖ့ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမွာLike လုပ္သူ ၇.၇သန္း ေက်ာ္ရွိေနၿပီးEleven
Media ၏ ေဖ့ဘုတ္စာမ်က္ႏွာမွာလည္းlike
လုပ္သူ၇.၅သန္းေက်ာ္အထိရွိေနျခင္းကိုၾကည့္ျခင္းျဖင့္သိႏုိင္ေလသည္။
ယင္းသို႔လူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားေပၚသတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္သတင္းမ်ား တက္လာျခင္းေၾကာင့္ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚတြင္လည္းသက္ေရာက္ မည္ျဖစ္ကာ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္း၏ပစ္မွတ္မ်ားလည္း ေျပာင္းလဲလာမည္ျဖစ္ သည္။လက္ရွိတြင္အင္တာနက္ႏွင့္လူမႈကြန္ယက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားေပၚတြင္ ေၾကာ္ျငာလႊင့္တင္ျခင္းမွ အက်ိဳးအျမတ္၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိေနၿပီး ေရရွည္ တြင္လစဥ္ေၾကးေကာက္ခံမႈမ်ားေပၚတြင္လည္းသက္ေရာက္မႈရွိလာႏိုင္ ေၾကာင္းOC&C ကခန္႔မွန္းထားသည္။ေခတ္ကိုအမွီလုိက္၍ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ စနစ္ကိုလ်င္လ်င္ျမန္ျမန္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ျပီးအက်ိဳးအျမတ္မ်ားလည္း စတင္ရရွိေနၿပီျဖစ္သည့္Financial Times ႏွင့္New York Times တို႔သည္ လက္ရွိလစဥ္ေၾကးေကာက္ခံမႈစနစ္ျဖင့္အင္တာနက္မွသတင္းစာမ်ားေရာင္းခ်ေနၿပီး ေအာင္ျမင္ေနေသာ ထုတ္ေ၀သူမ်ားျဖစ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။၎တို႔အေနျဖင့္ လက္ရွိတြင္ထုတ္ကုန္မ်ားကိုလူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားမွ ေရာင္းခ်ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္းအနာဂတ္တြင္မူလူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားေပၚမွပါသတင္းစာႏွင့္မီဒီယာထုတ္ကုန္ မ်ားကုိ ေရာင္းခ်လာဖြယ္ရွိေၾကာင္းOC&C ကခန္႔မွန္းထားသည္။
ယင္းသို႔လူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားေပၚသတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္သတင္းမ်ား တက္လာျခင္းေၾကာင့္ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္းမ်ားအေပၚတြင္လည္းသက္ေရာက္ မည္ျဖစ္ကာ ေၾကာ္ျငာလုပ္ငန္း၏ပစ္မွတ္မ်ားလည္း ေျပာင္းလဲလာမည္ျဖစ္ သည္။လက္ရွိတြင္အင္တာနက္ႏွင့္လူမႈကြန္ယက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားေပၚတြင္ ေၾကာ္ျငာလႊင့္တင္ျခင္းမွ အက်ိဳးအျမတ္၃၀ရာခိုင္ႏႈန္းရရွိေနၿပီး ေရရွည္ တြင္လစဥ္ေၾကးေကာက္ခံမႈမ်ားေပၚတြင္လည္းသက္ေရာက္မႈရွိလာႏိုင္ ေၾကာင္းOC&C ကခန္႔မွန္းထားသည္။ေခတ္ကိုအမွီလုိက္၍ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ စနစ္ကိုလ်င္လ်င္ျမန္ျမန္အေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့ျပီးအက်ိဳးအျမတ္မ်ားလည္း စတင္ရရွိေနၿပီျဖစ္သည့္Financial Times ႏွင့္New York Times တို႔သည္ လက္ရွိလစဥ္ေၾကးေကာက္ခံမႈစနစ္ျဖင့္အင္တာနက္မွသတင္းစာမ်ားေရာင္းခ်ေနၿပီး ေအာင္ျမင္ေနေသာ ထုတ္ေ၀သူမ်ားျဖစ္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။၎တို႔အေနျဖင့္ လက္ရွိတြင္ထုတ္ကုန္မ်ားကိုလူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားမွ ေရာင္းခ်ျခင္း မရွိေသးေသာ္လည္းအနာဂတ္တြင္မူလူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းမ်ားေပၚမွပါသတင္းစာႏွင့္မီဒီယာထုတ္ကုန္ မ်ားကုိ ေရာင္းခ်လာဖြယ္ရွိေၾကာင္းOC&C ကခန္႔မွန္းထားသည္။
လက္ရွိအခ်ိန္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္လည္းသတင္းစာဂ်ာနယ္မ်ားႏွင့္ ႐ုပ္သံ
လုိင္းမ်ား၊ ေရဒီယိုလုိင္းမ်ားမွသတင္းထူး၊သတင္းဦးမ်ားႏွင့္သံုးသပ္ခ်က္မ်ား
ကိုလူမႈကြန္ရက္ေပၚမွဖတ္႐ႈမႈမ်ားေခတ္စားလာေနၿပီ ျဖစ္သည္။ထို႔အျပင္
လူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းအေျချပဳအြန္လိုင္းသတင္းေအဂ်င္စီမ်ား၊အြန္လိုင္း႐ုပ္သံသတင္းမီဒီယာမ်ားႏွင့္ အြန္လုိင္း
ေရဒီယိုခ်န္နယ္မ်ားလည္းေပၚေပါက္ လာၿပီးတခ်ိဳ႕မွာသိသိသာသာ
ေအာင္ျမင္မႈမ်ားရရွိေနၾကသည္။ယခင္က သတင္းမီဒီယာအခ်ိဳ႕မွာDigital Media
မ်ားအားေကာင္းလာလွ်င္သတင္းစာ၊
ဂ်ာနယ္မ်ားေရာင္းအားက်သြားမည္ဟူေသာအေတြးအေခၚတခ်ိဳ႕ရွိခဲ့ဖူးသည္။ယခုလည္းတခ်ိဳ႕ရွိၾကသည္။ ထို႔အျပင္လက္ရွိတြင္အခမဲ့နီးပါးျဖင့္၀န္ေဆာင္မႈ
ေပးေနရေသာေၾကာင့္တခ်ိဳ႕ ေသာေငြေၾကးအင္အား နည္းပါးေသာ မီဒီယာ
မ်ားမွာဒစ္ဂ်စ္တယ္စနစ္၊လူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းအေျချပဳစနစ္မ်ားျဖင့္
၀န္ေဆာင္မႈေပးရန္လက္တြန္႔ၾကသည္။သို႔ေသာ္OC&C ၏ သံုးသပ္ခ်က္ အရ တစ္ဖက္မွ
ေလ်ာ့ပါးသြားေသာအက်ိဳးအျမတ္ထက္ပိုမိုသည့္အက်ိဳးအျမတ္မ်ား
လူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းဘက္မွ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာႏုိင္သည္ဟု ဆိုသည္။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာျပည္အပါအ၀င္ တစ္ကမၻာလံုးတြင္
မိုဘုိင္းဖုန္းသံုးစြဲမႈႏွင့္အင္တာနက္အသံုးျပဳမႈ ေတာက္ေလွ်ာက္ျမင့္တက္
လာေနျပီးယင္းသို႔ျမင့္တက္ေနသမွ်ကာလပတ္လံုးအက်ိဳးအျမတ္မ်ားအဆက္
မျပတ္ရွာေဖြႏိုင္ေနမည္ျဖစ္သည္ဟုဆုိသည္။
ျမန္မာျပည္တြင္လည္းဤနည္းႏွင္ႏွင္ပင္ျဖစ္လိမ့္မည္။သို႔ေသာ္လည္းအက်ိဳး
အျမတ္ကိုစနစ္တက်ရွာေဖြတတ္ဖို႔ေတာ့လိုမည္။ပံုႏွိပ္သတင္းမီဒီယာမ်ားသည္အသက္လတ္ပိုင္းႏွင့္လူႀကီး ပိုင္းမ်ားကိုပစ္မွတ္ထားသည္ဆိုလွ်င္Digital
သတင္းမီဒီယာမ်ားသည္Smart Phone ႏွင့္Tablet အသံုးမ်ားသည့္ကမၻာေပၚရွိ
အင္အားအေကာင္းဆံုးအင္အားစုဆီသို႔ပစ္မွတ္ထားရေပမည္။ထို႔အျပင္
ျပည္တြင္းရွိစစ္တမ္းမ်ားအရလူမႈ ကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းတြင္ ေအာင္ျမင္
ေနသည့္သတင္းမီဒီယာမ်ားသည္အျပင္ေစ်းကြက္တြင္ပါ ေရာင္း အားေကာင္း
ေနသည့္အခ်က္ကိုလည္းသတိထားမိၾကေစခ်င္သည္။တျခားႏုိင္ငံမ်ားႏွင့္မတူသည့္
ျမန္မာ့ မီဒီယာေစ်းကြက္၏အားသာခ်က္ျဖစ္ေလသည္။အျပင္တြင္
ေရာင္းအားေကာင္း၍လူမႈကြန္ရက္ တြင္ ေအာင္ျမင္သကဲ့သို႔လူမႈကြန္ရက္
ေၾကာင့္အျပင္တြင္ ေရာင္းအားပိုေကာင္းႏုိင္သည္။ကြၽန္းကိုင္းမွီ
ကိုင္းကြၽန္းမွီ ပင္။
ဒီဂ်စ္တယ္ပလက္ေဖာင္းႏွင့္လူမႈကြန္ရက္ပလက္ေဖာင္းအေျချပဳ၍
သတင္းမီဒီယာမ်ားသည္အနာဂတ္တြင္ယခုထက္ပို၍အလုပ္တြင္က်ယ္လာဖို႔ ကေတာ့
ေသခ်ာေနသည္။ယင္းအတြက္ေၾကာင့္ပံုႏွိပ္မီဒီယာမ်ားထိခုိက္မည္
ဟုေတာ့အယူမလြဲၾကေစလို။
ေမာင္မိုးဇြန္
Mobile Guide Journal (Every Monday)
https://www.facebook.com/officialmobileguidejournal
www.pyaephyo.com